Uciążliwa zmiana organizacji ruchu drogowego (likwidacja lewoskrętu)

Tak przepisy prawa budowlanego, jak i prawa o ruchu drogowym nie zapewniają właścicielem nieruchomości sąsiadujących z drogami publicznymi możliwości korzystania z drogi w dowolny, czy oczekiwany przez nich sposób (przez zapewnienie stałego i niezmiennego w okresie korzystania z nieruchomości wyjazdu na drogę publiczną w obie strony kierunku jazdy), lecz na zasadach określonych przez zarządcę drogi, które z kolei podlegać mogą na przestrzeni czasu trwania zarządu tą drogą określonym zmianom.

Fakt, wyeliminowania lewoskrętu z posesji powoda, jakkolwiek uciążliwy, nie jest niezgodny z prawem. W ocenie Sądu Apelacyjnego, pomimo, że możliwa jest interpretacja przesłanki bezprawności w ramach tego uregulowania w szerszych granicach od wskazanej art. 417(1) k.c., to jednak i przy tej interpretacji spełniać winna cechę naganności, która ma miejsce nie tylko, gdy koliduje z przepisem praw, ale także gdy sprzeniewierza się zasadom słuszności. W warunkach, w których opisany akt administracyjny, co do swojej treści nie narusza przepisów prawa, a celem działania zarządcy było nie tyle wyeliminowanie lewoskrętu z posesji powoda dla bezzasadnego pozbawienia go możliwości takiego manewru, lecz ochrona jego osoby i innych użytkowników drogi przed zagrożeniami związanymi z dokonaniem takiego manewru, to tym samym wykluczona jest możliwość uznania, ze spełniona została w tym zakresie przesłanka niezgodności prawem opisanego aktu administracyjnego.

W ocenie Sądu Apelacyjnego – dla stwierdzenia odpowiedzialności strony pozwanej w ostatnim zakresie niezbędne byłoby wykazanie, że istniały w ramach możliwego rozwiązania inne zasady ruchu od przyjętych przez pozwaną. Ocena takiej możliwości wymagałaby ze strony powoda określonej inicjatywy dowodowej, której w sprawie brak (art. 6 k.c.).. W tych warunkach – pomimo niewątpliwej uciążliwości dla powoda, a wynikającej z braku lewoskrętu z jego posesji, nie ma podstaw dla przyjęcia bezprawności w opisanym zachowaniu pozwanego (uciążliwość ta nie przekracza odpowiedniej miary uwzględniając wartość dobra chronionego w stosunku do dobra utraconego przez powoda). Ocena ta wyklucza zatem możność przyznania powodowi odszkodowania za zmniejszoną wartość nieruchomości z uwzględnieniem powstałej „uciążliwości”. O ile bowiem immisje (ponadnormatywny hałas) wynikające z przyjętej przez zarządcę drogi zmiany organizacji ruchu drogowego, a zakłócające korzystanie przez powoda z jego nieruchomości były bezprawne, o tyle sama zmiana organizacji ruchu (przez wprowadzenie zakazu czy nowych rozwiązań drogowych) we właściwym trybie (i nie poddane kontroli administracyjnej w przewidzianym prawem trybie) są zgodne z prawem i jako takie nie stanowią podstawy roszczeń odszkodowawczych.

Wyrok SA w Krakowie z dnia 19 sierpnia 2016 r. I ACa 342/16

Standard: 4942 (pełna treść orzeczenia)