Zwrot akt sądowi II instancji w celu usunięcia dostrzeżonych braków (art. 398[6] § 3 k.p.c.

Zgodnie z art. 398[6] § 1 k.p.c. czuwanie nad tym, by w skardze kasacyjnej ‎nie występowały braki formalne, należy w zasadzie do sądu drugiej instancji. ‎W art. 398[6] § 3 in fine k.p.c. została wprawdzie przewidziana możliwość zwrócenia skargi kasacyjnej wraz z aktami sprawy przez Sąd Najwyższy w celu usunięcia dostrzeżonych braków, lecz podejmowanie takich działań powinno mieć charakter wyjątku. Korzystanie z opisanej możliwości, w ujęciu modelowym, należy ograniczać do rzadkich sytuacji, w których dane uchybienie zostało pominięte przez sąd drugiej instancji, względnie sąd ten dokonał odmiennej oceny spełnienia określonych wymagań formalnych skargi kasacyjnej i w przekonaniu o nieistnieniu braków przedstawił sprawę Sądowi Najwyższemu do dalszych czynności.

Zasadniczy ciężar kontroli tego, czy wymagania formalne zostały zrealizowane, spoczywa jednak na sądach drugiej instancji. Wniosek taki wynika ‎z podziału kompetencji między sądami i z ustrojowej pozycji Sądu Najwyższego, ‎a dodatkowe potwierdzenie znajduje w wyrażonej w art. 6 § 1 k.p.c. zasadzie szybkości postępowania.

Konieczność skorzystania przez Sąd Najwyższy ‎z możliwości przewidzianej w art. 398[6] § 3 in fine k.p.c. każdorazowo prowadzi do istotnego przedłużenia toku postępowania zainicjowanego skargą kasacyjną, co negatywnie wpływa na pełną realizację materialnie rozumianego prawa do sądu, wynikającego z art. 45 ust. 1 Konstytucji. W normalnym toku czynności skarga kasacyjna przesłana do Sądu Najwyższego powinna nadawać ‎się do rozpoznania bez podejmowania dalszych czynności; w przeciwnym razie ustawodawca nie wymagałby, aby braki formalne każdorazowo uzupełniane były ‎za pośrednictwem sądu drugiej instancji.

Postanowienie SN z dnia 22 czerwca 2022 r., I CSK 431/22

Standard: 72681 (pełna treść orzeczenia)