Postanowienia referendarza sądowego (art. 362[1] k.p.c.)

Orzeczenia referendarza sądowego dotyczą kwestii, w których ustawodawca przyznał referendarzom kompetencje do wykonywania czynności pomocniczych w zakresie wymiaru sprawiedliwości, a ustawodawca przewidział odpowiednie stosowanie do nich przepisów o postanowieniach sądu (art. 362[1] k.p.c.).

Żadne racje nie przemawiają za tym, żeby ustaloną w ust. 3 art. 112 u.k.s.c. regułę postępowania wiązać wyłącznie z sytuacją, gdy w przedmiocie wniosku o zwolnienie od opłaty wypowie się sąd, co oznacza, że właściwym dla tego orzeczenia środkiem zaskarżenia będzie zażalenie, a nie stosować jej wtedy, gdy wniosek zostanie rozstrzygnięty przez referendarza, którego orzeczenie zaskarżalne jest skargą i podlega uchyleniu lub utrzymaniu w mocy przez sąd.

Postanowienie SN z dnia 5 września 2023 r., III CZ 145/23

Standard: 72603 (pełna treść orzeczenia)

Wydawane w postępowaniu nieprocesowym postanowienia orzekające co do istoty sprawy, a także zrównane z nimi postanowienia referendarza sądowego (art. 362[1] k.p.c.), korzystają z prawomocności materialnej jako odpowiedniki wyroków w procesie (art. 365 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.). W konsekwencji zarówno orzeczenie referendarza zarządzające wpis, jak i sam wpis w księdze - zrównany z orzeczeniem na mocy art. 626[8] § 6 k.p.c. - wiążą inne sądy, organy państwowe i organy administracji publicznej.

Moc wiążąca orzeczenia oznacza, że sąd w kolejnym postępowaniu zobligowany jest przyjąć, iż istotne z punktu widzenia zasadności żądania zagadnienie kształtuje się tak, jak to zostało ustalone w prawomocnym orzeczeniu rozstrzygającym sprawę co do meritum. Oznacza to niedopuszczalność ponownej analizy prawnej, a także prowadzenia postępowania dowodowego co do kwestii objętych uprzednim prawomocnym rozstrzygnięciem, o ile nie ujawnią się nowe okoliczności faktyczne lub prawne (zob. postanowienie SN z 25 lutego 2022 r., II CSKP 386/22).

Postanowienie SN z dnia 3 listopada 2022 r., II CSKP 440/22

Standard: 72605 (pełna treść orzeczenia)