Opłata od odwołania pozwanego w sprawie o ustalenie ojcostwa (art. 26 ust. 1 pkt 6 u.k.s.c.)

Skarga kasacyjna pozwanego w sprawie o ustalenie ojcostwa podlega opłacie stałej w kwocie przewidzianej w art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.).

Wśród przepisów ustawy o kosztach sądowych określających wysokość opłaty pobieranej od pozwu w poszczególnych rodzajach spraw nie ma przepisu wymieniającego wprost sprawy o ustalenie ojcostwa. Jest tak zapewne dlatego, że w myśl art. 96 ust. 1 pkt 1 u.k.s.c. strona dochodząca ustalenia ojcostwa nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, a zatem nie jest obowiązana do wniesienia opłaty od pozwu w takiej sprawie. Nie oznacza to jednak, że pozwany w sprawie o ustalenie ojcostwa nie ma obowiązku poniesienia opłaty od pozwu w razie uwzględnienia powództwa (art. 113 ust. 1 u.k.s.c.)

Do praw niemajątkowych należą niewątpliwie prawa stanu cywilnego, określające sytuację prawną człowieka ze względu na jego przynależność do rodziny, zarówno spowodowaną więzami wynikającymi z pokrewieństwa, jak i więzami łączącymi małżonków. W nauce prawa cywilnego przez ochronę praw niemajątkowych rozumie się system roszczeń, łącznie ze zbliżonymi do nich uprawnieniami, jak np. prawem żądania ustalenia prawa lub stosunku prawnego (art. 189 k.p.c.), jakie przysługują uprawnionemu w razie naruszenia lub zagrożenia jego prawa. Sprawą o ochronę praw niemajątkowym jest więc także sprawa o ustalenie ojcostwa (art. 84 k.r.o., art. 453-458 k.p.c.). Ponieważ nie jest to sprawa o ochronę praw niemajątkowych wymienionych w art. 26 ust. 1 pkt 1-5 u.k.s.c., a nie ma przepisu szczególnego stanowiącego jakiego rodzaju i w jakiej wysokości pobiera się opłatę od pozwu w sprawie o ustalenie ojcostwa, podstawą do pobrania takiej opłaty jest więc art. 27 ust. 1 pkt 6 u.k.s.c. 

Nie jest do przyjęcia pogląd, że podstawę dla określenia rodzaju i wysokości opłaty od pism wnoszonych przez pozwanego w sprawie o ustalenie ojcostwa stanowi stosowany w drodze analogii przepis art. 27 pkt 4 u.k.c., gdyż zastosowanie analogii możliwe jest tylko wówczas, gdy w ustawie występuje luka, a ustawa o kosztach sądowych wyczerpująco reguluje kwestię rodzaju i wysokości opłaty od pozwu, obejmując tą regulacją wszystkie rodzaje spraw. Jest tak dlatego, że art. 14 ust. 1 tej ustawy stanowi, iż jeżeli przepisy nie przewidują opłaty stałej, stosunkowej lub tymczasowej, pobiera się opłatę tymczasową, która stosownie do art. 14 ust. 3 ustawy wynosi 30 zł. Gdyby więc przepisy szczególne ustawy o kosztach sądowych nie przewidywały opłaty od pozwu w sprawie o ustalenie ojcostwa, należałoby pobrać opłatę podstawową (30 zł), co wyklucza możliwość pobrania opłaty na podstawie innego przepisu szczególnego ustawy zastosowanego per analogiam.

Postanowienie SN z dnia 12 października 2007 r., V CZ 92/07

Standard: 72150 (pełna treść orzeczenia)