Odpowiedzialność w razie naruszenia dóbr osobistych piastuna organu osoby prawnej

Dobra osobiste osoby prawnej nie mogą być łączone jedynie z naruszeniem dóbr osobistych osób fizycznych wchodzących w skład jej organów, ponieważ nie wypełniają one substratu osobowego osoby prawnej (zob. wyroki Sądu Najwyższego z 29 marca 2017 r., I CSK 450/16, z 11 sierpnia 2016 r., I CSK 419/15, ‎z 28 kwietnia 2016 r., V CSK 486/15, z 22 stycznia 2015 r., I CSK 16/14 i z 11 stycznia 2007 r., II CSK 392/06).

Uchwała SN z dnia 3 października 2023 r., III CZP 22/23

Standard: 76597 (pełna treść orzeczenia)

Działanie w charakterze piastuna organu osoby prawnej nie zwalnia osób fizycznych od osobistej odpowiedzialności za naruszenie dóbr osobistych innych podmiotów.

Jeżeli działania piastunów organu osoby prawnej są związane z wypełnianiem przez nich ustawowych lub statutowych kompetencji, to za sprawcę uznaje się także osobę prawną, a pokrzywdzony dokonuje wyboru osoby, która powinna usunąć skutki naruszenia jego dóbr osobistych – osoby prawnej lub osoby fizycznej działającej w imieniu osoby prawnej (zob. np. wyroki SN: z 23 lipca 1997 r., II CKN 285/97; z 29 września 2005 r., III CK 76/05; z 12 października 2007 r., V CSK 249/07).

Okoliczność, że osoba fizyczna wchodząca w skład organu osoby prawnej działa - naruszając cudze dobro osobiste - w takim charakterze, nie zwalnia tej osoby z odpowiedzialności wobec pokrzywdzonego, przewidzianej w art. 24 § 1 k.c (zob. wyrok SN z 4 listopada 2011 r., I CSK 34/11).

Teoria organów osoby prawnej, jak to się zdaje wskazywać skarżący, nie może bowiem uzasadniać zwolnienia od odpowiedzialności za bezprawne działanie, krzywdzące inną osobę, także faktycznego sprawcy tego naruszenia, którym jest osoba fizyczna sprawująca funkcję organu.

Wyrok SN z dnia 25 listopada 2022 r., II CSKP 246/22

Standard: 69049 (pełna treść orzeczenia)