Stosowanie instytucji procesowych z postępowań odrębnych do innych rodzajów postępowań

Proces dzieli się na postępowanie "zwykłe" oraz postępowania odrębne, a skoro według art. 13 § 2 k.p.c., przepisy o procesie stosuje się odpowiednio do innych rodzajów postępowań unormowanych w kodeksie, pierwszym zagadnieniem jest to, czy wskazane odesłanie odnosi się do postępowania procesowego "zwykłego", czy obejmuje także przepisy o postępowaniach odrębnych.

W piśmiennictwie trafnie przyjmuje się, że postępowanie procesowe „zwykłe” w rozumieniu art. 13 § 2 k.p.c. stanowi rodzaj postępowania cywilnego, a postępowania odrębne, także należące do trybu procesu, zaliczają się do innych – odrębnych od procesu „zwykłego” – rodzajów postępowania. Skłania to do uznania, że zwrot „przepisy o procesie” obejmuje zasadniczo przepisy o postępowaniu zwykłym (por. uz. uchwały SN z dnia 4 stycznia 2007 r., III CZP 113/07), a zastosowanie instytucji procesowych z postępowań odrębnych może mieć miejsce tylko wyjątkowo, jeśli da się to pogodzić z danym postępowaniem.

Uchwała SN z dnia 30 listopada 2011 r., III CZP 74/11

Standard: 70598 (pełna treść orzeczenia)

Postępowanie procesowe zwykłe w rozumieniu art. 13 § 2 k.p.c. stanowi rodzaj postępowania cywilnego, a postępowania odrębne, także należące do trybu procesu, zaliczają się do innych – odrębnych od procesu "zwykłego" – rodzajów postępowania. Ta niejednolitość postępowania cywilnego jest konsekwencją występującej w praktyce różnorodności stosunków społecznych, których specyfika wymaga zróżnicowania sposobu dochodzenia ochrony praw podmiotowych.

W kodeksie szczególną pozycję zajmuje postępowanie procesowe "zwykłe", któremu nadano charakter postępowania modelowego. Postępowanie to stanowi regułę, wyjątkiem zaś, aktualnym tylko wówczas, gdy przepis szczególny tak stanowi, są postępowania procesowe odrębne oraz postępowanie nieprocesowe.

Uchwała SN z dnia 4 stycznia 2008 r., III CZP 113/07

Standard: 70599 (pełna treść orzeczenia)