Zasada równorzędności postępowania procesowego i postępowania nieprocesowego

Wyrazem zasady równorzędności postępowania procesowego i postępowania nieprocesowego jest nie odsyłanie uczestników – jeżeli co innego nie wynika z ustawy - na drogę procesu w razie powstania między nimi sporu rzutującego na rozstrzygnięcie sprawy rozpoznawanej w postępowaniu nieprocesowym.

Zgodnie z tą zasadą, spór ten powinien być rozstrzygnięty w postępowaniu nieprocesowym przy okazji rozstrzygania sprawy nieprocesowej, jako przesłanka jej rozpoznania. Zasada ta wynikała już z prawa obowiązującego przed wejściem w życie kodeksu postępowania cywilnego (por. uchwałę SN (7) – zasadę prawną - z dnia 10 lutego 1951 r., Ł.C.Prez. 741/50).

O ile jednak art. 34 dekretu z dnia 8 listopada 1946 r. o postępowaniu niespornym z zakresu prawa rzeczowego (Dz. U. nr 63, poz. 345 ze zm.) umożliwiał sądowi, w drodze wyjątku od wspomnianej zasady, zawiesić postępowanie nieprocesowe do czasu rozstrzygnięcia w procesie sporu o prawo własności, o tyle obecnie brak takiego wyjątku.

Jak się wyjaśnia w literaturze przedmiotu, art. 618 § 1 k.p.c. nie daje podstaw do wnioskowania a contrario, lecz potwierdza obowiązywanie omawianej zasady. Ustawodawca wprowadził wymieniony przepis w celu podkreślenia dokonanej zmiany stanu prawnego w porównaniu ze stanem prawnym wynikającym z wyjątkowego rozwiązania zawartego w art. 34 dekretu o postępowaniu niespornym z zakresu prawa rzeczowego.

Uchwała SN z dnia 29 listopada 2007 r., III CZP 94/07

Standard: 70231 (pełna treść orzeczenia)