Cofnięcie skargi na dokonany przez referendarza wpis w księdze wieczystej

Z założenia dysponentem środka zaskarżenia w postępowaniu cywilnym jest uprawniony podmiot, który go złożył, t

Cofnięcie skargi na wpis referendarza w księdze wieczystej nie jest wnioskiem, a zatem nie ma zastosowania unormowanie zawarte w art. 512 k.p.c., tj. jej skuteczność nie zależy od sprzeciwu innych zainteresowanych w sprawie, ani szczególne unormowanie zawarte w art. 626[5] k.p.c., że jeżeli z treści wniosku i dołączonych dokumentów wynika, iż nastąpiła zmiana prawa własności, cofnięcie wniosku o wpis tego prawa jest niedopuszczalne.

Cofnięcia skargi na wpis referendarza sądowego w księdze wieczystej nie ograniczają ani przepisy rozdziału 6, działu III, tytułu drugiego, księgi drugiej kodeksu postępowania cywilnego, ani przepisy ogólne dotyczące postępowania nieprocesowego. Takiego wniosku nie można także wywieść z odpowiedniego stosowania do tej czynności przepisów o procesie (art. 13 § 2 k.p.c.).

Generalnie trzeba stwierdzić, że przepisy procesowe nie przewidują kontroli sądowej nad cofnięciem środków zaskarżenia. Dał temu wyraz Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 maja 2000 r., III CZP 6/00, kiedy to jeszcze przed wprowadzeniem do systemu prawnego art. 391 § 2 k.p.c. wyjaśnił, że cofnięcie apelacji nie podlega kontroli sądu. Podzielić zatem trzeba pogląd już poprzednio wyrażony przez Sąd Najwyższy, że kwestionowana przez skarżącego czynność procesowa cofnięcia skargi na wpis referendarza w księdze wieczystej nie podlega kontroli przez sąd orzekający (por. postanowienie z dnia 18 lutego 2011, I CZ 10/11).

Za przyjętym kierunkiem wykładni przemawia także ograniczona kognicja sądu wieczystoksięgowego 

Postanowienie SN z dnia 5 grudnia 2012 r., I CZ 172/12

Standard: 70998 (pełna treść orzeczenia)

Cofnięcie skargi na orzeczenie referendarza jest niemożliwe w tych przypadkach, w których wniesienie skargi powoduje utratę mocy prawnej orzeczenia referendarza (art. 398[22] § 2 in principio k.p.c.).

Skarga na dokonany przez referendarza wpis w księdze wieczystej nie powoduje utraty mocy prawnej tego wpisu (art. 518[1] § 3 k.p.c.).

Jeżeli wniesienie skargi na orzeczenie referendarza nie powoduje utraty mocy prawnej zaskarżonego orzeczenia, cofnięcie skargi wniesionej na orzeczenie referendarza nie napotyka co do zasady przeszkód. Sporne jest tylko, jakiemu reżimowi prawnemu podlega w takim przypadku cofnięcie skargi. Według jednego stanowiska, mają do niego zastosowanie przepisy art. 512 § 1 oraz art. 203 § 3 i 4 w związku z art. 13 § 2 k.p.c., według natomiast innego stanowiska, przepisy te nie mają do niego zastosowania.

Należy opowiedzieć się za drugim stanowiskiem. Ze względu na to, że postępowanie o wpis w księdze wieczystej zmierza do zarejestrowania zaistniałego zdarzenia prawnego, nie ma – jak trafnie zwrócono uwagę w piśmiennictwie – potrzeby uzależnienia skuteczności cofnięcia skargi na orzeczenie referendarza od zgody pozostałych uczestników postępowania (art. 512 § 1 i art. 203 § 3 w związku z art. 13 § 2 k.p.c.).

Podobne racje przemawiają przeciwko uzależnieniu skuteczności cofnięcia skargi od kontroli jego dopuszczalności przez sąd na podstawie art. 203 § 4 w związku z art. 13 § 2 k.p.c. Poza tym skarga na orzeczenie referendarza należy do szeroko rozumianych środków zaskarżenia i tym samym bliższa jest apelacji niż wnioskowi wszczynającemu postępowanie nieprocesowe (lub pismu zawierającemu pozew), zgodnie zaś z art. 391 k.p.c. cofnięcie apelacji nie podlega kontroli ze strony sądu odwoławczego.

Postanowienie SN z dnia 18 lutego 2011 r., I CZ 10/11

Standard: 70097 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy