Wymóg uwzględnienia art. 49 § 2 k.c. przy rozpoznawaniu roszczenia negatoryjnego przeciwko przedsiębiorcy przesyłowemu

Możliwość wystąpienia z roszczeniem negatoryjnym przeciwko przedsiębiorcy, który jest właścicielem urządzeń przesyłowych znajdujących się na nieruchomości, należy oceniać z uwzględnieniem regulacji zawartej w art. 49 § 2 k.c.

Przy ocenie tego, czy powódce przysługuje odszkodowanie za nieusunięcie stacji przesyłowej przez pozwaną, należy też wziąć pod uwagę regulacje zawarte w kodeksie cywilnym dotyczące części składowych rzeczy (art. 49 k.c.) oraz służebności przesyłu. Z ustaleń Sądu Apelacyjnego wynika, że pozwana jest właścicielem urządzeń znajdujących się na nieruchomości powódki. Skoro ustawodawca w takiej sytuacji przewiduje, że może on lub właściciel nieruchomości żądać aby korzystanie z takich urządzeń przybrało postać odpłatnej służebności przesyłu ustanowionej na rzecz przedsiębiorcy, to możliwość wystąpienia z roszczeniem negatoryjnym przeciwko takiemu przedsiębiorcy należy oceniać z uwzględnieniem tej regulacji. 

W rozpoznawanej sprawie, skoro przez wiele lat pozwana korzystała z gruntu, do którego tytuł prawny posiada obecnie powódka, nie można jednoznacznie ocenić, konieczności przeniesienia stacji przesyłowej w inne miejsce, bez wzięcia pod uwagę całokształtu okoliczności, w tym warunków technicznych i kosztów. Przy tej ocenie nie bez znaczenia jest też fakt, że przeniesienie tej stacji, leży tylko w interesie powódki, która niedbając należycie o swoje interesy przy nabywaniu nieruchomości, zmuszona jest obecnie dążyć do jej usunięcia ze swojej nieruchomości. 

Wszystkie te okoliczności zostały zupełnie pominięte przez Sąd Apelacyjny, który stwierdził, że szkodą powódki jest kwota jaką na podstawie dobrowolnie zawartej z pozwaną umowy, poniosła ona w związku z przeniesieniem stacji transformatorowej. Jest to pogląd nie znajdujący podstawy prawnej.

 Wyrok SN z dnia 22 marca 2012 r., IV CSK 345/11

Standard: 69571 (pełna treść orzeczenia)