Niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy przewozu jako czyn niedozwolony
Umowa przewozu (art. 774 k.c.) Czyn niedozwolony (art. 415 k.c.) Zasady, przesłanki, podstawy odpowiedzialności kontraktowej (art. 471 k.c.) Zbieg podstaw odpowiedzialności deliktowej i kontraktowej (art. 443 k.c.)
Nie można wykluczyć, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy przewozu stanowi jednocześnie czyn niedozwolony, szczególności, jeżeli właścicielem przesyłki jest ten, kto nie uczestniczy w stosunku zobowiązaniowym przewozu, dochodzenie przez niego roszczeń odszkodowawczych jest możliwe na podstawie przepisów o odpowiedzialności deliktowej. Tym bardziej przepisy o odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych wchodzą w grę w przypadku szkody wyrządzonej osobie trzeciej poza przewożoną przesyłką. W każdym jednak przypadku odwołania się do przepisów o czynach niedozwolonych wymagane jest wykazanie, na czym konkretnie polegało naruszenie powszechnie obowiązujących nakazów lub zakazów. Podstawą odpowiedzialności przedsiębiorcy przewozowego mógłby być art. 435 k.c. (ew. art. 436 w zw. z art. 435 k.c.), a nie art. 415 k.c.
Poszkodowanym może być również poprzednik w przewozie, który jednak nie jest zwolniony z obowiązku wykazania szkody ani co do zasady, ani co do wysokości. W szczególności, jeśli odszkodowanie miałoby obejmować koszty naprawienia rzeczy nie będącej przedmiotem przewozu, wyjaśnienia wymagałoby ustalenie, kto jest osobą poszkodowaną (z reguły właścicielem uszkodzonej rzeczy), na jakiej podstawie powód wynagrodził szkodę, skoro nie był jej sprawcą oraz tego, czy i na jakiej podstawie wskutek zapłaty odszkodowania osobie poszkodowanej stał się osobą uprawnioną wobec przewoźnika, który wyrządził szkodę (nabył roszczenie odszkodowawcze wobec sprawcy szkody).
Wyrok SN z dnia 11 sierpnia 2022 r., II CSKP 308/22
Standard: 69177 (pełna treść orzeczenia)