Powaga rzeczy osądzonej w razie uwzględnienia w sprawie o wydanie rzeczy zarzutu zatrzymania (art. 461 k.c.)

Uwzględnienie w sprawie o wydanie rzeczy zarzutu zatrzymania (art. 461 k.c.) nie stoi na przeszkodzie dowodzeniu przez pozwanego w sprawie o zapłatę kwoty objętej tym zarzutem, że wierzytelność z tytułu nakładów nie tylko jest niższa, ale że w ogóle nie istnieje.

Z prawa zatrzymania płynie dla dłużnika jedynie uprawnienie do wstrzymania się ze spełnieniem świadczenia należnego wierzycielowi, aż do zaspokojenia (zabezpieczenia) przez wierzyciela własnego roszczenia dłużnika. Powołanie się na prawo zatrzymania w procesie czyni go zarzutem procesowym obronnym. Jego podniesienie przez pozwanego ma więc na celu osłabienie roszczenia powoda i tego charakteru nie zmienia nawiązanie do tego niego w sentencji wyroku.

Wyrok rozstrzyga o prawie zgłoszonym przez powoda, stąd też tylko w tej części wyrok korzysta ze skutków osądzenia sprawy o jakich stanowią zarówno art. 365 k.p.c. jak i art. 366 k.p.c.

Powyższe powoduje, że w niniejszym procesie, o zapłatę kwoty stanowiącej, według twierdzeń pozwu, równowartość nakładów poczynionych przez córkę stron w lokalu spółdzielczym, którą to wierzytelność powódka nabyła przez przelew, pozwany może nie tylko kwestionować wysokość wierzytelności, ale również jej istnienie.

Wyrok SN z dnia 3 października 2012 r., II CSK 312/12

Standard: 68593 (pełna treść orzeczenia)