Oddanie „zarządu i użytkowania” na podstawie decyzji organów administracji państwowej
Użytkowanie (art. 252 k.c.)
Oddanie „w zarząd i użytkowanie" uznawane było w orzecznictwie w stosunku do podmiotów niepaństwowych, a więc także spółdzielni za użytkowanie stanowiące ograniczone prawo rzeczowe (uchwała 7 sędziów SN z dnia 16 października 1961 r. I CO 20/61; uchwała SN z dnia 10 stycznia 1968 r. III CZP 93/67). Wynikało to zwłaszcza z art. 283 k.c., obowiązującego do nowelizacji kodeksu cywilnego, która weszła w życie od dnia 1 października 1990 r., nakazującego do użytkowania przez jednostki gospodarki uspołecznionej, a takimi były do tamtego czasu spółdzielnie, stosowanie przepisów o użytkowaniu według kodeksu cywilnego, o ile nie było to uregulowane odrębnymi przepisami. Podobnie stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 czerwca 1998 r. III CKN 566/97 odnosząc użytkowanie, o jakim mowa w art. 204 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. do użytkowania jako ograniczonego prawa rzeczowego w rozumieniu art. 244 k.c. Kwestia ta była też przedmiotem podobnej oceny w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 listopada 1999 r., U 6/99.
Wprawdzie użytkowanie będące ograniczonym prawem rzeczowym jest niezbywalne, ale nie można tego dosłownie powiedzieć – w cywilistycznym rozumieniu zbywalności prawa rzeczowego – w odniesieniu do „zarządu i użytkowania”, wynikającego z decyzji organów administracji państwowej w 1961 r. Nie chodzi przy tym akurat o zbywalność tego zarządu i użytkowania przez uprawnionego, ale o możliwość przekazania uprawnienia do „zarządu i użytkowania” dalszym podmiotom za zgodą organów administracji państwowej, a w okresie po 1990 r. – także organów samorządu terytorialnego.
Wyrok SN z dnia 25 lutego 2010 r., I CSK 194/08
Standard: 68573 (pełna treść orzeczenia)