Pozostawienie pisma sądowego w aktach ze skutkiem doręczenia
Wyjątki od zasady oficjalności doręczeń
Możliwość pozostawienia w aktach pisma ze skutkiem doręczenia nie dotyczy sytuacji określonej w art. 139 § 1 k.p.c. Dotyczy natomiast sytuacji, w której strona nie dopełnia obowiązku zawiadomienia sądu o zmianie adresu (art. 136 § 2 k.p.c.) lub nieujawnia w rejestrze zmiany adresu (art. 139 § 3 k.p.c.) i aktualizuje się wówczas, gdy została wcześniej pouczona przez sąd o takim obowiązku (art. 136 § 2 zd. drugie k.p.c. oraz art. 139 § 4 k.p.c.). Taka procesowa możliwość nie dotyczy więc pierwszego doręczenia
Postanowienie SN z dnia 8 grudnia 2010 r., III CZP 105/10
Standard: 67543 (pełna treść orzeczenia)
Możliwość pozostawienia pisma sądowego w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia nie znajduje zastosowania do pierwszego pisma doręczonego stronie.
Pozostawienie pisma sądowego w aktach ze skutkiem doręczenia jest przewidziane w sytuacjach szczególnych i stanowi swoistą sankcję za nie dopełnienie przez stronę obowiązków wynikających z ustawy. O takim charakterze analizowanego uregulowania świadczy treść art. 136 § 2 zdanie pierwsze i art. 139 § 3 k.p.c. Jednocześnie, ponieważ jest oczywiste, że aby dopełnić obowiązku ustawowego należy mieć świadomość jego istnienia, w art. 136 § 2 zdanie drugie k.p.c. nałożona została na sąd powinność pouczenia strony o obowiązku informowania sądu o każdej zmianie swego zamieszkania (art. 136 § 1 k.p.c.) przy pierwszym doręczeniu. Już z tego uregulowania wynika w sposób jednoznaczny, że pozostawienie pisma w aktach sądowych ze skutkiem doręczenia nie może znaleźć zastosowania do pierwszego doręczenia w sprawie.
Prawo obywatela do sprawiedliwego rozpoznania sprawy może być realizowane jedynie wówczas, gdy zainteresowana osoba ma świadomość wszczęcia postępowania (bądź, jak w przypadku postępowania upominawczego, jego nieprawomocnego zakończenia). Takiej świadomości zabraknie, gdy pismo sądowe, pierwsze w sprawie i zwykle, wywołujące potrzebę podjęcia obrony, nie dotrze realnie do adresata.
W odniesieniu do pierwszego pisma w sprawie, a takim pismem był odpis nakazu zapłaty wydanego przeciwko pozwanej w dniu 21 grudnia 2006 r., niezbędne jest doręczenie go do rąk adresata, ewentualnie w sposób zastępczy przewidziany w art. 138 k.p.c.
Postanowienie SN z dnia 6 lutego 2009 r., IV CZ 7/09
Standard: 67544 (pełna treść orzeczenia)