Interes prawny w żądaniu ustalenia mocy wiążącej zapisu na sąd polubowny

Strona nie ma interesu prawnego w żądaniu ustalenia przez sąd powszechny mocy wiążącej zapisu na sąd polubowny. 

Artykuł 1165 § 1 k.p.c. stanowi, że w razie wniesienia do sądu powszechnego sprawy dotyczącej sporu objętego zapisem na sąd polubowny, sąd powszechny odrzuca pozew lub wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego, jeżeli pozwany albo uczestnik postępowania nieprocesowego podniósł zarzut zapisu na sąd polubowny przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, a art. 1180 k.p.c. przewiduje, że sąd polubowny może orzekać o swej właściwości, w tym o istnieniu, ważności albo skuteczności zapisu na sąd polubowny; zarzut braku właściwości sądu polubownego może być podniesiony nie później niż w odpowiedzi na pozew lub w innym terminie określonym przez strony; o zarzucie tym sąd polubowny może orzec w odrębnym postanowieniu. Możliwość rozstrzygnięcia przez sąd powszechny o mocy wiążącej zapisu na sąd polubowny na zarzut strony pozwanej w razie wniesienia pozwu do tego sądu, a przez sąd polubowny w związku z badaniem swojej właściwości w razie skierowania do niego pozwu, przesądza zgodnie z dominującą wykładnią art. 189 k.p.c. o braku interesu prawnego w rozumieniu tego przepisu w każdym przypadku żądania ustalenia o mocy wiążącej zapisu na sąd polubowny przez sąd powszechny.

Objęcie żądania ustalenia przez sąd powszechny o mocy wiążącej zapisu na sąd polubowny zakazem ingerencji sądu powszechnego zawartym w art. 1159 § 1 k.p.c. miałoby sens tylko wtedy, gdyby możliwość takiego żądania znajdowała oparcie w ogólnych założeniach przewidzianego w art. 189 k.p.c. powództwa o ustalenie. 

 Wyrok SN z dnia 21 stycznia 2016 r., III CSK 429/15

Standard: 67224 (pełna treść orzeczenia)