Uznanie za bezskuteczną czynności prawnej w drodze zarzutu przeciwko osobie trzeciej i dalszej

Przepis art. art. 531 § 1 k.c. w zw. art. 531 § 2 k.c., stanowiąc ogólnie o zarzucie przeciwko tzw. osobie czwartej, nie ogranicza uprawnienia wierzyciela do podniesienia zarzutu przeciwko wierzycielowi osoby trzeciej w określonym rodzajowo procesie, a zatem może to nastąpić w jakimkolwiek postępowaniu sądowym w obronie przed roszczeniem osoby trzeciej albo osoby, która uzyskała korzyść majątkową na podstawie czynności prawnej z osobą trzecią, z przedmiotu czynności fraudacyjnej.

Uchwała SN z dnia 2 lutego 2022 r., III CZP 32/22

Standard: 67042 (pełna treść orzeczenia)

Nie ma przeszkód uniemożliwiających wierzycielowi skuteczne podniesienie zarzutu opartego na art. 527 k.c. w sprawie o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji (art. 841 § 1 k.c.).

Stanowisko to - w świetle art. 531 § 1 k.c. - nie budzi zastrzeżeń, skoro zgodnie z tym przepisem, uznanie za bezskuteczną czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzyciela następuje w drodze powództwa lub zarzutu przeciwko osobie trzeciej, która wskutek tej czynności uzyskała korzyść majątkową. W piśmiennictwie powszechnie przyjmuje się, że podniesienie zarzutu pauliańskiego w procesie wszczętym przez osobę trzecią powództwem ekscydencyjnym skierowanym przeciwko wierzycielowi jest dopuszczalne a niekiedy uznaje się ten środek obrony wręcz za jedyny możliwy.

Uchwała SN z dnia 18 listopada 2015 r., III CZP 75/15

Standard: 47861 (pełna treść orzeczenia)