Zezwolenie na wytoczenie powództwa o stwierdzenie nieważności umowy kredytu hipotecznego w imieniu małoletniego

Wytoczenie powództwa o stwierdzenie nieważności umowy kredytu hipotecznego w imieniu małoletniego dziecka wymaga zezwolenia sądu opiekuńczego.

Zasadą jest, iż w ramach kompetencji zawartej w treści art. 101 k.r.o. rodzic może dokonywać czynności procesowych w imieniu dziecka, kierując się jego dobrem w granicach należytej staranności. Te bowiem czynności procesowe rodziców podejmowane imieniem ich małoletnich dzieci, które w sposób niebudzący wątpliwości prowadzić mogą tylko do polepszenia ich sytuacji prawnej, nie wymagają dla swej ważności zezwolenia sądu opiekuńczego. Odmiennie należy jednak ocenić te działania procesowe, które mogą sytuację małoletnich pogorszyć. Te czynności wymagać już będą - jako zasada - zezwolenia sądu opiekuńczego.

Taką czynnością jest m.in. wytoczenie powództwa w zakresie roszczenia o stwierdzenie nieważności umowy kredytu hipotecznego. Skutki takiej czynności procesowej niekiedy mogą bowiem być negatywne dla majątku dziecka, narażające osobę małoletnią na doniosłe konsekwencje np. w sytuacji uwzględnienia powództwa, choćby w postaci otwarcia drogi do roszczenia banku o zwrot wypłaconego kapitału. Istota uznania umowy kredytu za nieważną powoduje bowiem powstanie obowiązku wzajemnego zwrotu świadczeń otrzymanych w związku z realizacją umowy, co oznacza m.in. istotne ryzyko dla konsumenta, które należy wziąć pod uwagę przy ocenie możliwości wytoczenia powództwa w świetle przepisu art. 101 § 3 k.r.o. W tym zaś należy upatrywać wyjątkowości powództwa o stwierdzenie nieważności umowy kredytu hipotecznego od ogólnej zasady dopuszczalności wytaczania powództwa w imieniu małoletniego.

Wyrok SN z dnia 18 maja 2022 r., II CSKP 993/22

Standard: 66795 (pełna treść orzeczenia)