Bezskuteczność względna czynności prawnej

Ustawodawca posługuje się konstrukcją bezskuteczności względnej wówczas, gdy w pewnych sytuacjach chce zapobiec temu, aby czynność prawna nie pozbawiała możliwości realizacji prawa podmiotowego przysługującego osobie nieuczestniczącej w tej czynności.

 Wyrok SN z dnia 6 września 2013 r., V CSK 359/12

Standard: 49567 (pełna treść orzeczenia)

Bezskuteczność względna czynności prawnej (umowy) nie powstaje ipso iure ani wskutek złożenia oświadczenia woli przez osobę uprawnioną. Do jej stwierdzenia dochodzi w drodze powództwa wierzyciela przeciwko osobie trzeciej, która wskutek tej czynności uzyskała korzyść majątkową. Dopiero wyrok sądowy stwierdzający bezskuteczność czynności prawnej ze względu na istnienie określonej, niezaspokojonej wierzytelności, który ma charakter kształtujący, stwarza stan, że wierzyciel, względem którego czynność prawna została uznana za bezskuteczną, może z pierwszeństwem przed wierzycielami osoby trzeciej dochodzić zaspokojenia z przedmiotu majątkowego, który wskutek czynności uznanej za bezskuteczną wyszedł z majątku dłużnika. Jeśli wierzyciel nie wystąpił z takim roszczeniem i nie legitymuje się prawomocnym orzeczeniem sądu o bezskuteczności czynności prawnej dokonanej z jego pokrzywdzeniem, sama hipotetyczna możliwość skorzystania z tego sposobu ochrony, w tym także skorzystania z zabezpieczenia powództwa przez dokonanie odpowiedniego wpisu w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, nie przesądza o legitymacji czynnej w sprawie o usunięcie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym.

Wyrok SN z dnia 9 września 2011 r., I CSK 616/10

Standard: 70003 (pełna treść orzeczenia)