Środki przeciwdziałania zagrożeniu prowadzenia egzekucji na podstawie dwóch tytułów wykonawczych

W sytuacji, gdy tytuł wykonawczy już został wydany to celem zapobieżenia zagrożeniu prowadzenia egzekucji na podstawie dwóch tytułów wykonawczych, następca prawny składając wniosek o nadanie klauzuli wskutek przejścia uprawnień, powinien przedłożyć sądowi oryginał tytułu wykonawczego uzyskany od zbywcy. Nie jest w tym zakresie wystarczające przedstawienie jedynie oryginału lub uwierzytelnionej kopii tytułu egzekucyjnego

Sąd w postępowaniu klauzulowym, może nie mieć wiedzy o wydaniu już tytułu wykonawczego na rzecz oznaczonego podmiotu i z tej przyczyny nadać klauzulę w trybie art. 788 k.p.c. po przedstawieniu mu jedynie oryginału tytułu egzekucyjnego. Wówczas w razie uprawomocnienia takiego postanowienia jedynym sposobem przeciwdziałania przez dłużnika takiej sytuacji jest powództwo przeciwegzekucyjne, pozew z bezpodstawnego wzbogacenia ewentualne powództwo odszkodowawcze przeciwko dłużnikowi, który wielokrotnie zbył tę samą wierzytelność. Z kolei wierzyciel, który nie może wykorzystać instrumentu prawnego z art. 788 k.p.c. z uwagi na niedysponowanie dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym wykazującym jego następstwo prawne nie jest pozbawiony ochrony może bowiem wytoczyć powództwo o ustalenie przejścia obowiązku określonego w tytule egzekucyjnym (art. 3 d. k.p.c. obecnie art. 189 k.p.c.) (por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego – zasada prawna z dnia 5 maja 1951 r., OSN 1952, nr 1, poz. 3). Tę samą uwagę należy odnieść do sytuacji, gdy następca prawny nie ma możliwości przedstawienia tytułu wykonawczego mimo, że został on wydany pierwotnemu wierzycielowi.

 Postanowienie SN z dnia 27 marca 2019 r., V CSK 107/18

Standard: 66235 (pełna treść orzeczenia)