Podjęcie postępowania z chwilą wyboru lub powołania organu albo ustanowienia kuratora (art. 180 § 1 pkt 3[1] k.p.c.

Sąd przed umorzeniem postępowania zawieszonego z uwagi na  braki w organie strony powinien dokonać wglądu do KRS celem ustalenia, czy   aktualne pozostają przesłanki stanowiące asumpt do zawieszenia postępowania.

W art. 180 § 1 pkt 3[1] k.p.c. jest mowa o „wyborze albo powołaniu organu, albo ustanowieniu kuratora umocowanego do podejmowania czynności za stronę”, a więc nie jest konieczne zgłoszenie się członków takiego organu czy kuratora.

Artykuł 180 § 1 pkt 3[1] k.p.c. nakazuje podjąć postępowanie z urzędu z chwilą wyboru lub powołania organu (uzupełnienia braku w jego składzie) jednostki organizacyjnej będącej stroną albo ustanowienia kuratora dla niej.

W literaturze wyrażono dwa poglądy odnośnie do kwestii podjęcia zawieszonego postępowania. Zgodnie z pierwszym z nich podjęcie zawieszonego postępowania jest możliwe z dniem dowiedzenia się przez sąd o tym zdarzeniu, przy czym może on dowiedzieć się o tym później z przedstawionego mu dokumentu wyboru lub powołania albo dopiero z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (dalej: KRS), do którego wpis tych danych ma charakter deklaratoryjny. W postanowieniu o podjęciu postępowania sąd powinien wskazać, że dniem podjęcia jest data wyboru lub powołania organu albo ustanowienia kuratora. Informacja np. o ustanowieniu kuratora powinna być wpisana do KRS, z którego sąd orzekający w sprawie może uzyskać z urzędu informacje o jego ustanowieniu; podjęcie postępowania możliwe jest z datą dowiedzenia się przez sąd o ustanowieniu tego kuratora.

Wedle drugiego poglądu jest to rozwiązanie nieracjonalne. Podjęcie zawieszonego postępowania przed powzięciem wiadomości o ustanowieniu kuratora jest przedwczesne i może przekreślić cele, którym służy zawieszenie, np. jeśli wskutek podjęcia postępowania z datą wsteczną okaże się, że upłynął termin do dokonania czynności procesowej przez stronę

Art. 180 § 1 pkt 3[1] k.p.c. został wprowadzony do kodeksu postępowania cywilnego w dniu 15 marca 2018 r. - ustawą z dnia 26 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 398 ze zm.). Nie ma do niego zastosowania wyjątek wskazany w art. 32, 42, 45-46 i 50 tej ustawy, zgodnie z którym w określonych kwestiach stosuje się przepisy dotychczasowe. W konsekwencji, art. 180 § 1 pkt 3[1] k.p.c. ma zastosowanie w przypadku zawieszenia postępowania z przyczyny określonej w art. 174 § 1 pkt 2 k.p.c. również przed dniem 15 marca 2018 r.

Postanowienie SN z dnia 26 kwietnia 2022 r., II CSKP 89/22

Standard: 66001 (pełna treść orzeczenia)