Odpowiedzialność odszkodowawcza za zaniechanie implementacji dyrektyw (art. 417[1] § 4 k.c.)
Zaniechanie normatywne (art. 417 [1] § 4 k.c.) Wykładnia prounijna; wykładnia prawa unijnego
W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości odpowiedzialność odszkodowawcza państwa za zaniechanie implementacji dyrektyw jest uzależniana od spełnienia trzech konkretnych warunków:
1) dyrektywa powinna przyznawać jednostkom prawo podmiotowe,
2) prawo to musi być jasne i możliwe do zidentyfikowania na podstawie przepisów dyrektywy,
3) musi zachodzić związek przyczynowy między naruszeniem obowiązku państwa a szkodą poniesioną przez jednostkę (zob. wyrok z dnia 19 listopada 1991 r., C-6/90 i C-9/90, Andrea Frankovich oraz Danila Bonifaci i in. p. Republice Włoskiej).
Naruszenie normy prawa unijnego musi być wystarczająco poważne, tzn. mieć charakter oczywistego i poważnego wykroczenia przez państwo członkowskie lub przez instytucję Wspólnoty poza granice przysługującego im swobodnego uznania, oraz że związek przyczynowy między naruszeniem i szkodą powinien być bezpośredni (wyrok z dnia 5 marca 1996 r., sprawy połączone C-46/93 Brasserie du Pêcheur p. Bundesrepublik Deutchland oraz C48/93 The Queen p. Secretary of State for Transport ex parte Factortame Ltd i in ).
Wyrok SN z dnia 28 listopada 2019 r., I CSK 543/17
Standard: 65783 (pełna treść orzeczenia)
Wynikające z prawa polskiego przesłanki naprawienia szkody spowodowanej nieterminowym wdrożeniem do prawa krajowego dyrektywy nie są surowsze dla poszkodowanego od przesłanek naprawienia tej szkody wywodzonych z prawa unijnego. Według obu porównywanych reżimów prawnych musi dojść do niewydania aktu prawnego z naruszeniem odpowiednio skonkretyzowanego prawnego obowiązku jego wydania, niewydany akt ma przyznawać uprawnienia podmiotom (stwarzać korzystną sytuację w ich sferze prawnej), do których należy osoba żądająca odszkodowania, doznana przez tę osobę szkoda powinna pozostawać w normalnym związku przyczynowym z rozpatrywanym zaniechaniem legislacyjnym
Wyrok SN z dnia 19 czerwca 2013 r., I CSK 392/12
Standard: 68197 (pełna treść orzeczenia)