Przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu, na którym znajdują się budynki lub inne urządzenia
Własność budynków na gruncie oddanym w wieczyste użytkowanie (art. 235 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Umowa przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego, nie zawierająca postanowień o przeniesieniu także prawa własności budynku, jest nieważna (art. 58 k.c.).
Ze względu na wzajemną relację prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz prawa własności budynków i innych urządzeń znajdujących się na gruncie ‒ wynikającą z art. 235 § 1 k.c. ‒ w orzecznictwie przyjęto, że zdarzenie prawne, którego przedmiotem jest ustanowienie bądź przeniesienie prawa użytkowania wieczystego oraz prawa własności budynku na rzecz użytkownika wieczystego powinno prawidłowo ustanawiać (przenosić) nie tylko prawo użytkowania wieczystego gruntu, ale również prawo własności budynku, stanowiącego odrębny od gruntu przedmiot własności. Nie dochodzi więc do skutecznego ustanowienia albo przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu, jeżeli jednocześnie nie następuje skuteczne przeniesienie na rzecz użytkownika wieczystego własności budynku znajdującego się na tym gruncie.
Wyrok SA w Szczecinie z dnia 10 września 2015 r., I ACa 346/15
Standard: 58361 (pełna treść orzeczenia)
Umowa przeniesienia prawa wieczystego użytkowania gruntu zabudowanego, nie zawierająca postanowień o przeniesieniu także prawa własności budynków nie jest nieważna, jeżeli wolą stron nie było przeniesienie tylko prawa użytkowania wieczystego z pozostawieniem zbywcy prawa własności budynków na tym gruncie.
Zgodnie z art. 235 § 2 k.c., mającego charakter przepisu bezwzględnie obowiązującego (ius cogens), przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym. W konsekwencji własność budynków może być przenoszona tylko łącznie z prawem użytkowania wieczystego i wygasa łącznie z wygaśnięciem tego prawa (zob. uchwały SN z dnia 14 listopada 1963 r., III CO 60/63 i z dnia 19 stycznia 1971 r., III CZP 86/70 oraz wyrok SN z dnia 18 listopada 2009 r., II CSK 242/09).
Praktyczny wymiar związania użytkowania wieczystego z odrębną własnością budynków i urządzeń powstaje wtedy, gdy w umowie zbycia prawa wieczystego użytkowania nie zostały wymienione budynki i urządzenia znajdujące się na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste. Dla oceny skutków prawnych takiej umowy zastosowanie reguły interpretacyjnej przewidzianej w art. 56 k.c., która łączy z czynnością prawną między innymi skutki wynikające z ustaw, nie jest wystarczające. Ze związania obu praw, o którym mowa w art. 235 § 2 k.c. nie można wyprowadzić wniosku, że rozporządzenie użytkowaniem wieczystym obejmuje ex lege znajdujące się na użytkowanym gruncie budynki i urządzenia, stanowiące własność użytkownika wieczystego.
W celu dokonania właściwej oceny skutków prawnych umowy zbycia prawa wieczystego użytkowania, nie zawierającej postanowień o przeniesieniu także prawa własności budynków, niezbędne jest zbadanie – w płaszczyźnie przesłanek przewidzianych w art. 65 § 2 k.c. - oświadczeń woli stron takiej umowy, co wymaga uwzględnienia poza warstwą werbalną także kontekstu sytuacyjnego.
Wyrok SN z dnia 4 lipca 2014 r., II CSK 612/13
Standard: 65099 (pełna treść orzeczenia)