Orzeczenie o legalności przyjęcia na podstawie art. 24 u.o.z.p. w sprawie wszczętej w trybie nagłym art. 23 u.o.z.p.

Kontrola legalności przyjęcia następuje w odniesieniu do podstawy przyjęcia wskazanej przez kierownika szpitala w zawiadomieniu, o którym mowa w art. 23 ust. 4 zd. 2 ustawy, i które musi być skierowane do sądu w ciągu najdłużej 72 godzin od przyjęcia. 

Aby mógł być zastosowany art. 23 ust. 1 osoba przyjmowana musi być osobą chorą psychicznie, jej dotychczasowe zachowanie musi wskazywać na to, że z powodu tej choroby zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób. W stosunku do takiej osoby nie jest ustawowo określony czas pobytu w szpitalu, a nadto możliwe jest wobec niej stosowanie postępowania leczniczego określonego w art. 33 ust. 1 - 3 ustawy.

Zastosowanie art. 24 ust. 1 uzasadnia fakt, że dotychczasowe zachowanie danej osoby wskazuje na to, iż z powodu zaburzeń psychicznych zagraża bezpośrednio swojemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, a zachodzą wątpliwości, czy jest chora psychicznie. Czas pobytu takiej osoby w szpitalu nie może przekraczać 10 dni (art. 24 ust. 2) i nie jest możliwe stosowanie leczenia w oparciu o art. 33 ust. 1-3 (ust.4).

Zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy termin „osoba z zaburzeniami psychicznymi" odnosi się do osoby chorej psychicznie (wykazującej zaburzenia psychotyczne), osoby upośledzonej oraz do osoby wykazującej inne zakłócenia czynności psychicznych, które zgodnie ze stanem wiedzy medycznej zaliczane są do zaburzeń psychicznych, a osoba ta wymaga świadczeń zdrowotnych lub innych form pomocy i opieki niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym lub społecznym. 

Osobą z zaburzeniami psychicznymi jest, zatem zarówno osoba, o której mowa w art. 23 ustawy, jak i w art. 24 ustawy z tym, że w tym drugim wypadku charakter tych zaburzeń, wobec wątpliwości, czy mogą być kwalifikowane jako choroba psychiczna, ma ulec wyjaśnieniu w czasie pobytu w szpitalu.

O przyjęciu do szpitala w obu wypadkach postanawia lekarz wyznaczony do tej czynności po zbadaniu pacjenta i zasięgnięciu w miarę możliwości opinii drugiego lekarza psychiatry albo psychologa (art. 23 ust. 2 i art. 24 ust. 3 w zw. z art. 23 ust. 2 u.o.z.p.), a kontrola przyjęcia następuje w drodze zatwierdzenia przez ordynatora w ciągu 48 godzin od przyjęcia (art. 23 ust. 4 i art. 24 ust. 3 w zw. z art. 23 ust. 4 u.o.z.p.). Decyzja zapada zatem w dniu przybycia pacjenta do szpitala, a kontrola przyjęcia w ciągu najdłużej dwóch dni. To zaś oznacza, że po tak krótkim czasie może być niemożliwe kategoryczne stwierdzenie, jaki charakter noszą zaburzenia psychiczne zaobserwowane u pacjenta i dopiero dalsza obserwacja umożliwi ich prawidłowe zakwalifikowanie i wskazanie prawidłowej podstawy przyjęcia. 

Postanowienie SN z dnia 16 marca 2012 r., IV CSK 373/11

Standard: 65030 (pełna treść orzeczenia)