Wszczęcie postępowania z zawiadomienia kierownika szpitala psychiatrycznego (art. 25 ust. 1 u.o.z.p.)
Wszczęcie postępowania nieprocesowego (art. 506 k.p.c.) Wszczęcie postępowania o przyjęcie do szpitala psychiatrycznego (art. 25 u.o.z.p.)
Postępowanie wszczęte przez sąd opiekuńczy na podstawie art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego na skutek zawiadomienia kierownika szpitala o przyjęciu osoby, o której mowa w art. 23 lub 24 ustawy, nie toczy się na wniosek ani z urzędu, lecz toczy się z zawiadomienia kierownika szpitala.
Postępowanie wszczęte na podstawie art. 25 u.o.z.p. i zakończone orzeczeniem wydanym w oparciu o art. 23 lub 24 ustawy ma na celu kontrolę legalności przyjęcia i przebywania w szpitalu osoby z zaburzeniami psychicznymi, która nie wyraziła na to zgody. Kontrola ta dotyczy zarówno sposobu postępowania (art. 23 ust. 2-5, art. 24 ust. 2), jak i przesłanek materialno-prawnych (art. 23 ust. 1, art. 24 ust. 1).
Artykuł 25 ustawy wskazuje podstawy wszczęcia przez sąd opiekuńczy postępowania dotyczącego przyjęcia danej osoby do szpitala psychiatrycznego. Zgodnie z ustępem pierwszym tego artykułu podstawą tą jest zawiadomienie kierownika szpitala, zaś unormowanie zawarte w ustępie drugim zezwala sądowi opiekuńczemu na rozpoznanie sprawy również na wniosek tej osoby lub jej przedstawiciela ustawowego, jej małżonka, krewnych w linii prostej, rodzeństwa bądź osoby sprawującej na nią faktyczną opiekę albo z urzędu. Konstrukcja zatem artykułu 25 i rozdzielenie podstaw wszczęcia postępowania wskazuje na to, że zawiadomienie kierownika szpitala jest samodzielną podstawą wszczęcia postępowania, a ponieważ jest to przepis szczególny w stosunku do przepisów ogólnych o postępowaniu nieprocesowym oraz o postępowaniu opiekuńczym, nie będą one miały w tym zakresie zastosowania.
Tak więc, zawiadomienie to nie stanowi wniosków, o których mowa w art. 25 ust. 2 ustawy i art. 576 k.p.c., nie musi także spełniać wymogów wniosku (art. 511 k.p.c.), jak również nie jest tożsame z zawiadomieniem z art. 572 k.p.c.
W konsekwencji postępowanie wszczęte przez sąd opiekuńczy na podstawie art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego na skutek zawiadomienia kierownika szpitala o przyjęciu osoby, o której mowa w art. 23 lub 24 ustawy, nie toczy się na wniosek ani z urzędu, lecz toczy się z zawiadomienia kierownika szpitala.
Postanowienie SN z dnia 16 marca 2012 r., IV CSK 373/11
Standard: 65029 (pełna treść orzeczenia)