Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązanie powstałe w toku likwidacji spółki z o.o.

Postępowanie likwidacyjne nie powinno wyłączać odpowiedzialności członków zarządu określonej w art. 299 k.s.h. w wypadku gdy wprawdzie zobowiązanie staje się wymagalne lub powstaje w toku likwidacji spółki lecz nie powstałoby gdyby pozwani członkowie zarządu wystąpili z wnioskiem o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie. 

Z chwilą wszczęcia postępowania likwidacyjnego spółka działa pod zmienioną firmą (z dodatkiem „w likwidacji”) lecz zachowuje jednak osobowość prawną. Z organów spółki przestaje istnieć tylko zarząd, który zastępuje likwidator.

W toku postępowania likwidacyjnego może zostać podjęta uchwała wszystkich wspólników o dalszym istnieniu spółki z o.o., jeżeli zostaną zachowane przesłanki wynikające z unormowania zawartego w art. 273 k.s.h. Powinna ona wprawdzie zawierać postanowienie o powołaniu zarządu, niemniej w razie jego braku w rejestrze powraca ostatni wpis dotyczący składu zarządu przed otwarciem likwidacji, który w ten sposób zaczyna funkcjonować na nowo.

Nie można stracić z pola widzenia celu omawianego unormowania oraz potrzeb obrotu gospodarczego. Odmienna wykładnia eliminowałaby funkcję zabezpieczającą art. 299 k.s.h., która sprowadza się do pociągnięcia do odpowiedzialności osób sprawujących zarząd w razie nie wystąpienia w terminie z wnioskiem o ogłoszenie upadłości. Funkcja ta zostałaby całkowicie wyeliminowana gdyby przyjąć, że członkowie zarządu nie odpowiadają na omawianej podstawie za zobowiązania, które nie powstałyby gdyby w terminie wystąpili z wnioskiem o ogłoszenie upadłości.

Kwestię zakreślenia norm czasowych odpowiedzialności członka zarządu należy oceniać przez pryzmat wykładni celowościowej tj. przede wszystkim z punktu widzenia ochrony wierzycieli.

Wyrok SN z dnia 17 stycznia 2007 r., II CSK 322/06

Standard: 64639 (pełna treść orzeczenia)