Odpowiedzialność za zaniechanie legislacyjne polegające na obowiązku wydania ustawy

Zaniechaniem legislacyjnym może być również niewydanie ustawy, której obowiązek wydania przewiduje inna ustawa.

Wyrok SN z dnia 28 listopada 2019 r., I CSK 543/17

Standard: 65782 (pełna treść orzeczenia)

W orzecznictwie Sądu Najwyższego zajęto stanowisko, do którego przychyla się skład orzekający, według którego odpowiedzialność za zaniechanie legislacyjne polegające na obowiązku wydania ustawy może wchodzić w rachubę wyjątkowo, jedynie wówczas, gdy obowiązek wydania ustawy jest wyrażony w sposób jednoznaczny (por. uchwała SN z dnia z dnia 6 lipca 2006 r., III CZP 37/06). W orzeczeniu tym przyjęto, że wyłączona jest możliwość ustalenia obowiązku wydania ustawy dopiero w drodze wykładni dokonywanej przez sąd, gdyż stanowiłoby to wkroczenie władzy sądowniczej w uprawnienia zastrzeżone dla ustawodawcy. Wprawdzie ustalenie obowiązku wydania ustawy zawartego w normie prawnej jest zawsze konsekwencją wykładni przepisów, w którym norma ta jest zawarta, jednakże istotne jest to, aby woli ustawodawcy co do obowiązku wydania określonej ustawy nie domniemywać, musi ona jednoznacznie wynikać z procesu wykładni przepisów obowiązującego prawa. 

Uchwała SN z dnia 20 grudnia 2012 r., III CZP 94/12

Standard: 64155 (pełna treść orzeczenia)

O zaniechaniu legislacyjnym powodującym odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa można mówić tylko wówczas, gdy – jak określa to art. 417[1] § 4 k.c. – nie został wydany akt normatywny, którego obowiązek wydania przewiduje przepis prawa (Konstytucja lub ustawa). 

Nie ma przeszkód, żeby ustawodawca zobowiązał się w ustawie do wydania innej ustawy. (...) Jednakże aby można było przyjąć, że ustawodawca podjął takie zobowiązanie, a nie tylko przewidywał możliwość uregulowania pewnej kwestii w innej ustawie obowiązek wydania ustawy musi być wyrażony w sposób jednoznaczny, wyłączający możliwość jego ustalenia dopiero w drodze wykładni dokonanej przez sąd; stanowiłoby to wkroczenie władzy sądowniczej w uprawnienia zastrzeżone dla ustawodawcy.

Suwerennym prawem ustawodawcy jest zmiana uprzednio podjętej decyzji lub odstąpienie od niej

Uchwała SN z dnia 6 lipca 2006 r., III CZP 37/06

Standard: 51716 (pełna treść orzeczenia)