Reprezentacja całego kapitału zakładowego w rozumieniu art. 240 k.s.h.

Reprezentacja całego kapitału zakładowego w rozumieniu art. 240 k.s.h. odnosi się do prawnej możliwości brania udziału w zgromadzeniu wspólników, a nie do samego posiadania udziałów w kapitale zakładowym.

Wedle pierwszej interpretacji należałoby uznać, że zawieszenie wspólnika w prawie udziału i głosowania na zgromadzeniu wspólników nie wpływa w żaden sposób na pojęcie reprezentacji całego kapitału zakładowego w rozumieniu art. 240 k.s.h., a w konsekwencji dla nieformalnego odbycia zgromadzenia wspólników w każdym przypadku wymagana jest reprezentacja całego kapitału zakładowego, niezależnie od tego, czy niektórzy wspólnicy pozostają zawieszeni w wykonywaniu praw udziałowych, jak też niezależnie od zakresu zawieszenia. Wedle drugiej interpretacji - pojęcie reprezentacji całego kapitału zakładowego w rozumieniu art. 240 k.s.h. uwzględnia tylko tę część kapitału zakładowego, co do której zachodzi możliwość brania udziału w zgromadzeniu wspólników.

W ocenie Sądu Najwyższego prawidłowa jest druga ze wskazanych interpretacji, za czym przemawia przede wszystkim ratio legis instytucji zabezpieczenia powództwa o wyłączenie wspólnika ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Wprawdzie w wyroku Sądu Najwyższego z 20 marca 2015 r. (II CSK 384/14 wyrażono stanowisko, że o reprezentowaniu na zgromadzeniu danej części kapitału zakładowego, przypadającego na udział wspólnika działającego przez pełnomocnika, można mówić tylko wtedy, gdy -pomijając wypadek wyłączenia od głosowania (art. 244 k.s.h.) - pełnomocnik jest umocowany do wykonywania prawa głosu, nie jest natomiast wystarczające, aby mógł on jedynie uczestniczyć w zgromadzeniu, jednakże nie przeczy to prawidłowości poglądu przedstawionego powyżej. Przedmiotem oceny w sprawie II CSK 384/14 była sytuacja, w której jeden ze wspólników był reprezentowany na zgromadzeniu wspólników przez pełnomocnika, którego zakres umocowania ograniczony był wyłącznie do wykonywania prawa głosu w sprawach objętych porządkiem obrad, sama zaś teza orzeczenia została sformułowana bardziej ogólnie. Istnieją bowiem sytuacje, w których sam udział wspólnika lub pełnomocnika w zgromadzeniu – pomimo niemożności wykonywania prawa głosu – będzie decydował o tym, że zachowana została przesłanka reprezentacji całego kapitału zakładowego, czego przykładem jest przypadek ustawowego wyłączenia od udziału w głosowaniu (art. 244 k.s.h.).

Niewątpliwie brak możliwości wzięcia udziału w głosowaniu w sytuacjach określonych hipotezą art. 244 k.s.h. nie tylko nie pozbawia wspólnika prawa uczestniczenia w zgromadzeniu, ale jego udział będzie niezbędny, jeśli na zgromadzeniu – zgodnie z art. 239 § 1 k.s.h. – będzie podejmowana uchwała nieobjęta dotychczasowym porządkiem obrad.

Wyrok SN z dnia 23 maja 2019 r., II CSK 307/18

Standard: 64007 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy