Wpis zmiany wierzyciela hipotecznego w księdze wieczystej w razie sukcesji uniwersalnej na skutek połączenia spółek przez przejęcie (art. 494 k.s.h.)

Zgodnie z art. 494 § 1 k.s.h. spółka przejmująca wstępuje z mocy prawa z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej, a zatem także obejmujące zabezpieczenia hipoteczne.

Jak stanowi art. 494 § 3 k.s.h. ujawnienie w księgach wieczystych przejścia na spółkę przejmującą praw ujawnionych w tych księgach następuje na wniosek tej spółki.

Przyjmuje się, że w razie połączenia spółek (art. 492 § 1 k.s.h.), ujawnienie spółki przejmującej w księdze wieczystej w miejsce spółki przejmowanej może nastąpić na podstawie danych z rejestru przedsiębiorców w KRS potwierdzonych odpisem (por. postanowienie SN z dnia 16 marca 2005 r., I CK 495/04).

Połączenie następuje z dniem wpisania połączenia do rejestru (art. 493 § 2 zd. 1 k.s.h.). Wpis zmiany wierzyciela hipotecznego w księdze wieczystej w razie sukcesji uniwersalnej na skutek połączenia spółek przez przejęcie, nie ma charakteru prawotwórczego, skoro skutek w postaci przejścia wszelkich praw następuje z mocy samego prawa.

Artykuł 494 § 3 k.s.h. jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 79 ust. 1 zd. 2 u.k.w.h., podobnie jak np. art. 83[1]; u.k.w.h., który normuje wyjątek od zasady wpisu konstytutywnego zmiany wierzyciela hipotecznego przy sukcesji singularnej.

Art. 494 § 3 k.s.h. stanowi o „ujawnieniu” przejścia praw ujawnionych w księgach wieczystych, a nie o wpisie, jak przy przejściu wierzytelności w następstwie sukcesji singularnej (art. 79 ust. 1 zd. 2 u.k.w.h.)

Wyrok SN z dnia 13 grudnia 2018 r., V CSK 559/17

Standard: 63830 (pełna treść orzeczenia)