Zażalenie na postanowienie sądu I instancji co do składu grupy wydane w postępowaniu grupowym

Na postanowienie sądu pierwszej instancji co do składu grupy wydane w postępowaniu grupowym przysługuje zażalenie do sądu drugiej instancji (art. 394 k.p.c. w zw. z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń ‎w postępowaniu grupowym, jedn. tekst: Dz.U. z 2020 r., poz. 446 ze zm.).

W sytuacji, w której ustawa dopuszcza zażalenie, nie wskazując, jaki sąd jest właściwy do jego rozpoznania to powinien je rozpoznać sąd drugiej instancji, gdyż jest to wciąż rozwiązanie modelowe w postępowaniu cywilnym.

Do 7 listopada 2019 r. nie budziło wątpliwości, że to zażalenie dewolutywne było tym środkiem odwoławczym, które służyło kontroli postanowienia o składzie grupy z art. 17 u.p.g. Zmiana tego stanu rzeczy wymagałaby od ustawodawcy wyraźnego uregulowania, tak jak stało się z  zażaleniem na postanowienie w przedmiocie kaucji (art. 8 u.p.g.).

Argumentu przeciwnego nie dostarcza okoliczność, iż zgodnie z art. 17 ust. 2a u.p.g. wniesienie zażalenia na postanowienie w  przedmiocie składu grupy nie wstrzymuje merytorycznego rozpoznania sprawy, a niezwłocznie po wydaniu postanowienia w przedmiocie składu grupy sąd wyznacza rozprawę lub w inny sposób nadaje sprawie dalszy bieg. Regulacja ta jest obecna w ustawie o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym już od 1  czerwca 2017 r., a więc obowiązywała w czasie, gdy nie było wątpliwości, że zażalenie, którym należy kontrolować postanowienie o składzie grupy jest zażaleniem dewolutywnym. Wprowadzając w 2017 r. to rozwiązanie, ustawodawca bez wątpienia zdawał sobie sprawę z komplikacji związanych z  jednoczesnym merytorycznym rozpoznaniem sprawy i zażalenia co do składu grupy.

Rozstrzygnięcie o składzie grupy ma niebagatelne znaczenie dla stron postępowania i osób dochodzących roszczeń w postępowaniu grupowym.  Jego waga przemawia za poddaniem go kontroli o charakterze dewolutywnym.

Uchwała SN z dnia 25 stycznia 2022 r., III CZP 51/22

Standard: 63437 (pełna treść orzeczenia)