Uchylenie się przez pracownika od skutków oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy za porozumieniem stron

Jedyną formą kwestionowania takiego trybu rozwiązania umowy o pracę jest złożenie oświadczenia o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli. Takie uchylenie jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdyby pracownik wykazał, że jego oświadczenie woli jest dotknięte wadą ( art. 82 – 88 k. c. w zw. z art. 300 k. p.).

W uzasadnieniu wyroku z dnia 22 stycznia 2004r., I PK 199/04 Sąd Najwyższy wskazał, iż sam fakt podjęcia decyzji w warunkach presji nie oznacza jeszcze, iż presja ta była równoznaczna z celem strony pozwanej polegającym na dążeniu do wymuszenia na nim zgody na rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron. Innymi słowy, nie można stawiać znaku równości między poinformowaniem pracownika o zamiarze rozwiązania z nim umowy o pracę a groźbą. Z reguły informacja taka ma umożliwić pracownikowi przedstawienie swoich racji, czy stworzenie szansy na bardziej korzystny dla niego sposób rozwiązania z nim umowy o pracę, co nie oznacza, że jej celem jest wymuszenie określonego oświadczenia woli.

Można przytoczyć również wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2002r., I PKN 582/01  według, którego ze zdenerwowania pracownicy w chwili składania przez nią oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę na mocy porozumienia stron nie można wywodzić braku możliwości świadomego i swobodnego podjęcia takiej decyzji.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, w ocenie sądu nie ma podstaw do uznania, że pracodawca pozbawił powódki możliwości swobodnego podjęcia i wyrażenia swojej woli. Być może powódki podjęły nietrafne decyzje składając oświadczenia o rozwiązaniu umów o pracę na mocy porozumienia stron, lecz podjęcie nietrafnej decyzji nie jest tożsame z wadą oświadczenia woli.

Wyrok SR w Goleniowie z dnia 9 września 2016r., IV P 212/13

Standard: 60681 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z art. art. 87 KC w zw. z art. 300 KP kto złożył oświadczenie woli pod wpływem bezprawnej groźby drugiej strony lub osoby trzeciej, ten może uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia, jeżeli z okoliczności wynika, że mógł się obawiać, iż jemu samemu lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste lub majątkowe. Powódka w niniejszej sprawie wskazywała, że składając swoje oświadczenie woli w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron pozostawała pod wpływem groźby dwóch pracowników pozwanej. Sąd jednak nie dał wiary zeznaniom powódki w tym zakresie, w ocenie Sądu bowiem z całego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że to powódka sama, po przemyśleniu konsekwencji wręczonego jej wcześniej tego samego dnia oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem, doszła do wniosku, iż korzystniej dla niej będzie rozwiązać umowę o pracę w trybie porozumienia stron. Tym samym oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron zostało sporządzone zgodnie z wolą powódki, na jej prośbę.

Do przyjęcia spełnienia przesłanki z art. 87 KC należy wskazać, że pracownik, w tym wypadku powódka, rzeczywiście mogła się obawiać, że jej samej lub osobie dla niej bliskiej grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste lub majątkowe – jest to przesłanka powagi groźby. Powódka nie zdołała wykazać zaistnienia takiej przesłanki.

W związku z powyższym należy uznać, iż nie zachodzą przesłanki pozwalające na uchylenie się przez powódkę od skutków jej oświadczenia woli w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Tym samym należy uznać, iż to oświadczenie jest prawnie skuteczne.

Podpisanie przez strony takiego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem skutkuje jednoczesnym odwołaniem wcześniejszego wypowiedzenia umowy o pracę. Zgodnie bowiem z poglądem wyrażonym w orzecznictwie skuteczne cofnięcie przez zakład pracy wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę wymaga zgody tego pracownika (uchwała SN z dnia 23 października 1986 roku, sygn. akt III PZP 62/86). Niewątpliwie zaś zgoda taka może być wyrażona nie tylko w sposób sformalizowany, ale również w sposób konkludentny.

Wyrok SR dla Warszawy Pragi z dnia 31 maja 2016 r., VI P 450/14

Standard: 7692 (pełna treść orzeczenia)