Zwrot świadczenia spełnionego na rzecz pracownika przez pracodawcę (art. 411 pkt 2 k.c. i art. 300 k.p.)

To, że w istocie nie było podstaw prawnych do wypłaty wynagrodzenia za pracę i odprawy (wynagrodzenie za okres wypowiedzenia nie przysługiwało, ponieważ umowa o pracę rozwiązała się za porozumieniem stron; postanowienie o odprawie w razie rozwiązania umowy o pracę było nieważne z mocy prawa) przesądza o tym, że są to świadczenia nienależne w rozumieniu art. 405 k.c., ale nie pozbawia to ich atrybutu świadczeń ze stosunku pracy.

Wyrok SN z dnia 19 września 2023 r., I PSKP 50/22

Standard: 74601 (pełna treść orzeczenia)

Pracownik zawierając porozumienie z pracodawcą, w którym przyznaje mu się pewne świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy nie ma obowiązku, ani nawet możliwości weryfikowania, czy świadczenia te nie naruszają przepisów dotyczących rozporządzania środkami pieniężnymi. Tym bardziej, gdy pracodawca uznaje ważność i wykonuje zasadniczą część porozumienia rozwiązującego, nie ma podstaw do pozbawiania pracownika przyznanych mu w nim świadczeń. Zwłaszcza, że aby doszło do zawarcia takiego porozumienia, strony muszą się zgodzić co do wszystkich elementów jego treści, co oznacza, że nie można rozpatrywać wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy w oderwaniu od warunków, w jakich do tego rozwiązania miało dojść, bowiem pracownik zgadza się na rozwiązanie umowy o pracę w pewnym kontekście, na który składa się termin tego rozwiązania, ale również ewentualne świadczenia ze strony pracodawcy, mające zrekompensować pracownikowi utratę pracy.

Wyrok SN z dnia 12 kwietnia 2022 r., II PSKP 85/21

Standard: 65341 (pełna treść orzeczenia)

W sprawach ze stosunku pracy Sąd Najwyższy przyjmował za czyniące zadość zasadom współżycia społecznego spełnienie świadczenia nienależnego w okolicznościach takich jak: 

1) wypłacanie bez podstawy prawnej podwyższonego wynagrodzenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2000 r., I PKN 42/00);

2) udzielenie pomocy pracownikowi, który znalazł się w szczególnej sytuacji losowej (wyrok SN z dnia 18 marca 1981 r., IV PR 59/81).

Postanowienie SN z dnia 27 września 2018 r., III PZP 3/18

Standard: 60328 (pełna treść orzeczenia)