Poświadczenie nieprawdy przez wykreślenie lub dopisanie fragmentu protokołu rozprawy

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 14 kwietnia 2015 r. SNO 14/15 podniósł, że przestępstwo fałszu intelektualnego z art. 271 k.k. musi być ukierunkowanie na poświadczenie nieprawdy co do "okoliczności mającej znaczenie prawne", i w związku z tym wyraził zapatrywanie, że rozważenia wymaga to, czy w okolicznościach konkretnej sprawy karnej wykreślenie lub dopisanie fragmentu protokołu rozprawy mogło mieć istotne znaczenia prawne. Wyraził też pogląd, że ocena ta rzutuje zarówno na prawidłowość kwalifikacji prawnej czynu za popełnienie, którego sędzia miałby być pociągnięty do odpowiedzialności karnej, jak i na ustalenie jego szkodliwości społecznej, a także tego, czy zachowaniem swym sędzia wyczerpał znamiona przestępstwa, czy raczej deliktu dyscyplinarnego. Wyraźnie więc przesądził, że w tej sprawie należy badać, czy społeczna szkodliwość czynu nie jest znikoma (art. 1 § 2 k.k.) i w związku z tym nie może stanowić on przestępstwa.

W sprawie poświadczenie nieprawdy nie dotyczyło okoliczności o zasadniczym znaczeniu; dokonane zapisy nie skutkowały wypaczeniem wymowy materiału dowodowego, co mogłoby wpłynąć na treść ostatecznie zapadłych rozstrzygnięć, a jedynie miały za zadanie ukrycie nieprawidłowości procesowych.

Nietrafny jest pogląd, aby z kierowania się źle pojmowaną dbałością o sprawne załatwianie spraw oraz z troski o stabilność orzecznictwa można obiektywnie rzecz ujmując, wywodzić, że Sędzia chciała w ten sposób (zamiar bezpośredni) ukształtować swój wizerunek sprawnego i skutecznego sędziego oraz czyniła to w celu swojego ewentualnego przyszłego awansu zawodowego.

Uchwała SN z dnia 6 lipca 2016 r., SNO 26/16

Standard: 58867 (pełna treść orzeczenia)

Przestępstwo fałszu intelektualnego z art. 271 k.k. musi być ukierunkowanie na poświadczenie nieprawdy co do "okoliczności mającej znaczenie prawne", a więc ustalenia wymaga to, czy w okolicznościach danej sprawy wykreślenie lub dopisanie fragmentu protokołu rozprawy mogło mieć istotniejszego znaczenia prawne. Powyższa ocena rzutuje zarówno na prawidłowość kwalifikacji prawnej czynu, za popełnienie którego sędzia miałby być pociągnięty do odpowiedzialności karnej, na ustalenie jego szkodliwości społecznej, jaki i tego, czy zachowaniem swym sędzia wyczerpał znamiona przestępstwa, czy raczej deliktu dyscyplinarnego.

Poświadczenie nieprawdy zachowuje swój charakter wyłącznie, jeśli stanowi czynność podjętą w zakresie uprawnień przysługujących funkcjonariuszowi publicznemu lub innej osoby uprawnionej do wystawienia dokumentu.

Zgodnie z dyspozycją art. 144 §1 k.p.k. protokół rozprawy spisuje aplikant lub pracownik sekretariatu. Art. 149 §1 k.p.k. określa kto podpisuje protokół rozprawy, a nie to, kto go sporządza.

Uchwała SN z dnia 14 kwietnia 2015 r., SNO 14/15

Standard: 58866 (pełna treść orzeczenia)