Skład sądu odrzucającego zażalenie na postanowienie sądu I instancji w postępowaniu egzekucyjnym

Zażalenie na postanowienie sądu pierwszej instancji w postępowaniu egzekucyjnym odrzuca sąd, który wydał zaskarżone postanowienie, w składzie trzech sędziów (art. 767[4] § 1[1] k.p.c.

Problem dotyczący składu sądu w którym powinno nastąpić odrzucenie zażalenia był już przedmiotem uchwały Sądu Najwyższego z dnia 1 lipca 2021 r., III CZP 36/20, zapadłej na gruncie postępowania zabezpieczającego i dotyczącej identycznie do art. 767[4] § 1[1] k.p.c. brzmiącego przepisu art. 741§ 2 k.p.c. W jej uzasadnieniu Sąd Najwyższy przekonująco wyjaśnił, że zażalenie na postanowienie sądu pierwszej instancji w przedmiocie zabezpieczenia odrzuca sąd, który wydał zaskarżone postanowienie w składzie trzech sędziów.

Wprawdzie w literaturze przedmiotu pojawiło się także stanowisko przeciwne, zgodnie z którym o dopuszczalności zażalenia sąd orzeka w składzie jednego sędziego, jednak brak w tych wypowiedziach jakiegokolwiek uzasadnienia. Odesłanie natomiast do treści art. 367 § 3 za pośrednictwem art. 397 § 3 k.p.c. nie przekonuje, gdyż przepis ten w zdaniu drugim odsyła do orzekania na posiedzeniu niejawnym, co w przypadku apelacji ma istotne znaczenie, gdyż co do zasady jest ona rozpoznawana na rozprawie (art. 375 k.p.c.). W przypadku zażalenia sąd natomiast z reguły orzeka na posiedzeniu niejawnym, a norma art. 397 § 1 k.p.c. zawiera jednoznaczny nakaz orzekania w składzie trzech sędziów, bez względu na rodzaj posiedzenia sądowego i treść zapadłego rozstrzygnięcia. Skoro wyczerpuje ona zagadnienie składu sądu w postępowaniu zażaleniowym, to brak podstaw do sięgania w tym zakresie do przepisów o postępowaniu apelacyjnym.

Brak bowiem jakichkolwiek podstaw by de lege lata różnicować zasady funkcjonowania zażalenia poziomego w ramach postępowania zabezpieczającego i egzekucyjnego.

Uchwała SN z dnia 7 grudnia 2021 r., III CZP 87/20

Standard: 58837 (pełna treść orzeczenia)