Odstępne (art. 396 k.c.)

Odstępne w rozumieniu art. 396 k.c., po pierwsze, musi być ustalone w umowie, a po drugie oświadczenie o odstąpieniu od umowy może być skuteczne tylko wówczas, gdy nastąpi z jednoczesną zapłatą odstępnego.

Przy umowie przewozu mamy najpierw do czynienia z zapłatą całości należności, a następnie odstąpieniem od niej, w związku z czym potrącenia dokonuje przewoźnik. Odstępne to wykazuje natomiast cechy kary umownej (chociaż nie jest nią, gdyż nie zostaje zastrzeżone w umowie, a wynika z ustawy), jako że jest możliwe określenie w umowie kar umownych przewidzianych na wypadek odstąpienia od umowy z przyczyn leżących po drugiej stronie umowy.

Wyrok SA w Warszawie z dnia 15 lutego 2017 r., VI ACa 1918/15

Standard: 58833 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z art. 396 k.c., jeżeli zostało zastrzeżone, że jednej lub obu stronom wolno od umowy odstąpić za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne), oświadczenie o odstąpieniu jest skuteczne tylko wtedy, gdy zostało złożone jednocześnie z zapłatą odstępnego. W tym przypadku ustawodawca nadał jednostronnej czynności prawnej dokonywanej przez uprawnionego charakter realny. Dlatego bezskuteczne jest odstąpienie od umowy, jeżeli nie towarzyszy mu zapłata odstępnego, ale dopuszczalne jest ponowienie oświadczenia, jednocześnie z zapłatą sumy pieniężnej.

Przepis art. 396 k.c. ma charakter dyspozytywny i strony mogą inaczej się umówić

Wyrok SA w Warszawie z dnia 16 stycznia 2014 r., VI ACa 829/13

Standard: 58831 (pełna treść orzeczenia)