Zainteresowani uczestnicy postępowania egzekucyjnego

Uwzględniając charakter postępowania egzekucyjnego, jako służącego zaspokojeniu wierzyciela w następstwie czynności w stosunku do dłużnika przymuszających, dokonywanych przez właściwe organy, należy stwierdzić, że przedmiotem postępowania egzekucyjnego jest wydobycie wierzytelności od dłużnika i pozyskanie jej przez wierzyciela jako ostatni etap realizowania norm prawa materialnego regulujących stosunek prawny pomiędzy uprawnionym i zobowiązanym. Wskazanym zrealizowaniem norm prawa materialnego zainteresowani są tylko wierzyciel i dłużnik.

W związku z powyższym stronami postępowania egzekucyjnego w znaczeniu materialnym są tylko wierzyciel i dłużnik, natomiast w sensie formalnym za strony uznać należy prokuratora oraz organizację społeczną, jeżeli na ich wniosek egzekucja została wszczęta.

Inne osoby (np. osoby, którym przysługują do nieruchomości ograniczone prawa rzeczowe lub roszczenia albo prawa osobiste zabezpieczone na nieruchomości, organ, który zawarł umowę o użytkowanie wieczyste – art. 922 k.p.c., dłużnik wierzytelności zajętej – art. 884, 886, 892 k.p.c., nabywca ruchomości – art. 870-874, nabywca nieruchomości -art. 968, 969, licytant – art. 991 k.p.c.) należy zaliczyć do uczestników postępowania egzekucyjnego (art. 761 § 1 k.p.c.), ale nie przysługuje im status strony tego postępowania; egzekucji nie prowadzi się na rzecz lub wobec tych osób, a jedynie z ich ewentualnym udziałem.

Nabywca nieruchomości nie pozostaje w stosunku materialno-prawnym ani wobec wierzyciela czy dłużnika, ani wobec Komornika. Komornik jest funkcjonariuszem publicznym (art. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Komornikach sądowych i egzekucji - tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 167, poz. 1191 ze zm.), któremu zostało powierzone realizowanie przymusu państwowego w zakresie wykonywania orzeczeń sądowych, a jego pozycja wobec uczestników postępowania egzekucyjnego ma charakter władczy. Nie sposób uznać, że rozstrzygając o zasadności skargi na Komornika, złożonej przez nabywcę nieruchomości w związku z odmową wystawienia przez komornika faktury VAT dotyczącej sprzedaży nieruchomości na licytacji sąd orzeka w sprawie cywilnej pomiędzy komornikiem i nabywcą i że z tego tytułu nabywcy przysługuje status strony postępowania egzekucyjnego

Postanowienie SN z dnia 22 stycznia 2008 r., II CNP 169/07

Standard: 58226 (pełna treść orzeczenia)