Wpis prawa dzierżawy nieruchomości zajętej w postępowaniu egzekucyjnym

Prawo dzierżawy nieruchomości zajętej w postępowaniu egzekucyjnym może być wpisane w dziale III księgi wieczystej, jeżeli do zawarcia umowy dzierżawy tej nieruchomości lub jej części doszło po spełnieniu przesłanek określonych w art. 936 zdanie trzecie w związku z art. 935 § 3 k.p.c.

W ramach zarządu nieruchomością możliwe jest wydzierżawienie nieruchomości lub jej części. Wynika to z art. 936 zdanie trzecie k.p.c., który stanowi, że do wydzierżawiania nieruchomości wymagana jest zgoda stron, a w jej braku – zezwolenie sądu. Zawarcie umowy dzierżawy nieruchomości jest jedną z czynności zarządu zajętą nieruchomością, które dzielą się na czynności zwykłego zarządu i czynności przekraczające zwykły zarząd. W art. 936 zdanie trzecie k.p.c. ustawodawca przesądził, że zawarcie umowy dzierżawy zajętej nieruchomości jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu, skoro na podjęcie tej czynności – tak jak w przypadku czynności przekraczającej zwykły zarząd – wymagana jest zgoda stron, a w razie jej braku, zezwolenie sądu.

Zgodnie z art. 935 § 3 k.p.c., w razie braku zgody stron na dokonanie czynności zarządu przekraczającej zakres zwykłego zarządu wymaga zezwolenia sądu, który przed wydaniem postanowienia wysłucha wierzyciela, dłużnika i zarządcę, chyba że zwłoka groziłaby szkodą.

Wymagania określone w wymienionych przepisach – zawarcie umowy dzierżawy przez zarządcę nieruchomości, uzyskanie uprzedniej zgody stron postępowania, a w razie jej braku zezwolenie sądu nadzorującego postępowanie egzekucyjne – zawierają warunki prawne zawarcia ważnej umowy dzierżawy zajętej nieruchomości. Naruszenie tych norm o charakterze bezwzględnie obowiązującym skutkuje nieważnością czynności prawnej (art. 58 § 1 k.c.). 

Tylko umowa spełniające wcześniej wymienione kryteria może stanowić podstawę wpisu prawa dzierżawy do księgi wieczystej

Uchwała SN z dnia 16 września 2010 r., III CZP 50/10

Standard: 57812 (pełna treść orzeczenia)