Zakres zajęcia nieruchomości (art. 929 k.p.c.)

Zgodnie z art. 929 § 1 kpc zajęcie obejmuje nieruchomość i to wszystko, co według przepisów prawa rzeczowego stanowi przedmiot obciążenia hipoteką. Zgodnie z art. 84–86, 88 i 93 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (dalej: KWU) zajęcie obejmuje więc także: 1) przynależności nieruchomości, 2) odłączone części składowe nieruchomości, 3) zbyte przynależności nieruchomości, 4) roszczenie właściciela o czynsz najmu lub dzierżawy, 5) roszczenie odszkodowawcze określone w art. 93 KWU. Do zajęcia tych rzeczy i praw dochodzi z mocy samego prawa, w chwili zajęcia nieruchomości. Nie są zatem w tym przedmiocie konieczne dodatkowe czynności komornika. Nie jest możliwe skierowanie egzekucji do rzeczy lub praw podlegających zajęciu razem z nieruchomością po zajęciu nieruchomości. W tym momencie te rzeczy i prawa tracą samodzielny byt prawny i w dalszym toku postępowania dzielą los nieruchomości. Nie stanowią więc odrębnych składników majątku dłużnika, do których dopuszczalne byłoby skierowanie egzekucji. Egzekucja wszczęta z tych rzeczy lub praw przed zajęciem nieruchomości podlega umorzeniu po zajęciu nieruchomości. Jednak nie na podstawie art. 824 § 1 pkt 2 kpc, jako egzekucja niedopuszczalna ze względu na przedmiot (tak J. Świeczkowski, Zakres, s. 122), ale ze względu na następczą bezprzedmiotowość – utratę bytu przez rzecz lub prawo, do których została skierowana egzekucja. Egzekucja w takiej sytuacji nie może być więc skuteczna (art. 824 § 1 pkt 3 kpc). Po zakończeniu egzekucji z nieruchomości możliwe jest ponowne skierowanie egzekucji do rzeczy lub praw podlegających zajęciu razem z nieruchomością. Te składniki majątku dłużnika odzyskują bowiem wówczas samodzielny byt prawny.

Według art. 84 KWU hipoteka na nieruchomości obciąża także jej przynależności.

Wyrok SA w Krakowie z dnia 20 grudnia 2021 r., I AGa 293/19

Standard: 58774 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z przepisem art. 929 § 1 k.p.c. przy egzekucji z nieruchomości, zajęciem objęta jest nie tylko sama nieruchomość, lecz także wszystko, co stanowi przedmiot obciążenia hipoteki. Zgodnie z art. 84 i następne ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece (j.t. Dz.U. 2017r., poz. 1007ze zm.) zajęciem objęte są zatem także: części składowe nieruchomości, przynależności nieruchomości, pożytki naturalne i cywilne. Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych, a częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania (art. 48 k.c.).

Postanowienie SA w Warszawie z dnia 23 kwietnia 2018 r., I Co 668/17

Standard: 57766 (pełna treść orzeczenia)