Skarga kasacyjna na odmowę wydania zaświadczenia stwierdzającego zdolność cudzoziemca do zawarcia małżeństwa
Skarga kasacyjna w sprawach nieprocesowych (art. 519[1] k.p.c.)
O przynależności sprawy w ujęciu procesowym do kategorii spraw z zakresu prawa osobowego albo prawa rodzinnego opiekuńczego i kurateli nie może decydować samo jej unormowanie w ustawie szczególnej. Skoro sprawami z zakresu prawa osobowego są przede wszystkim sprawy rozpoznawane w art. 526-561[1] k.p.c., to analiza tych unormowań powinna decydować o przynależności sprawy do tej kategorii.
Stwierdzenie, czy obywatel polski zgodnie z prawem polskim może zawrzeć małżeństwo za granicą nie jest zbliżona swym charakterem do spraw uregulowanych w tych przepisach. Przedmiotem rozpoznawanej sprawy jest zasadność odmowy przez kierownika urzędu stanu cywilnego wydania dla osoby zamierzającej zawrzeć małżeństwo za granicą zaświadczenia stwierdzającego, że zgodnie z prawem polskim może ona zawrzeć małżeństwo poza krajem.
Małżeństwo jest podstawową instytucją prawa rodzinnego i sprawy związane z jego zawarciem, istnieniem, rozwiązaniem oraz unieważnieniem przynależą do spraw z zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego i kurateli (por. tytuł działu II, tytułu II, księgi drugiej kodeksu postępowania cywilnego). O tym, że rozpoznawana sprawa przynależy do spraw małżeńskich, czyli jest sprawą z zakresu prawa rodzinnego, do której stosuje się wyłączenie dopuszczalności skargi kasacyjnej unormowane w art. 519[1] § 2 k.p.c., przesądza regulacja zawarta w art. 564 pkt 5 k.p.c.
Skoro ustawodawca w kodeksie postępowania cywilnego zaliczył rozpoznawaną sprawę wprost do kategorii spraw małżeńskich, czyli do spraw z zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego i kurateli, w których jest obowiązkowa rozprawa, to próba jej zakwalifikowania jako sprawy z zakresu prawa osobowego stanowiłaby wykładnię contra legem; gdyby zaliczył ją do spraw z zakresu prawa osobowego, regulację tę umieściłby w dziale I, tytule II, księgi drugiej kodeksu postępowania cywilnego.
Postanowienie SN z dnia 24 czerwca 2014 r., I CSK 484/13
Standard: 57571 (pełna treść orzeczenia)