Renta z tytułu zmniejszenia widoków na przyszłość

Pod pojęciem "zmniejszenia widoków na przyszłość" rozumieć należy zmniejszenie lub pozbawienie szansy na uzyskanie w przyszłości określonych dochodów. Zmniejszenie widoków na przyszłość pokrywa się zatem z ograniczeniem zdolności do pracy zarobkowej. Może też chodzić o ograniczenie możliwości osiągnięcia korzystnej sytuacji majątkowej w wyniku działań innych niż praca zarobkowa, np. zmniejszenie lub ograniczenie szansy odniesienia sukcesów sportowych albo naukowych, szansy zawarcia małżeństwa, jednakże następstwa takie mogą być także podstawą żądania zadośćuczynienia (zob. wyrok SA w Krakowie z dnia 11 października 2017 r., I ACa 565/17) .

Renta z tytułu zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość kompensuje utratę innych korzyści majątkowych, jakie poszkodowany dzięki indywidualnym właściwościom mógłby przy pełnej sprawności organizmu osiągnąć (zob. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 listopada 1977 r., I CR 380/77) . Może także kompensować utratę szansy na osiągnięcie sukcesu zawodowego osoby, która utraciła sprawność fizyczną, a cechy te były istotne dla rozwoju jej kariery.

Zmniejszenie widoków powodzenia na przyszłość jako podstawę do zasądzenia renty należy oceniać według realnych możliwości poszkodowanego istniejących w chwili zdarzenia wywołującego szkodę (zob. SN w wyroku z dnia 31 października 1966 r., II CR 372/66) .

Renta z tytułu zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość kompensuje zatem utratę innych korzyści majątkowych, jakie poszkodowany dzięki indywidualnym właściwościom mógłby przy pełnej sprawności organizmu osiągnąć (zob. SN w wyroku z dnia 8 listopada 1977 r., I CR 380/77).

Zmniejszenie się widoków powodzenia na przyszłość jest definiowane jako redukcja szans na osiągnięcie majątkowo rozumianego dobrostanu lub dobrobytu. Przyznanie i wysokość renty powinny być uzależnione od prawdopodobieństwa osiągnięcia owego dobrostanu, zaś jego ocena bazuje na kryteriach obiektywnych (zob. wyrok SA w Białymstoku z dnia 22 czerwca 2016 r., I ACa 100/16).

Postanowienie SA w Szczecinie z dnia 6 grudnia 2019 r., III APz 10/19

Standard: 56050 (pełna treść orzeczenia)

Pod pojęciem „zmniejszenia widoków na przyszłość” rozumieć należy zmniejszenie lub pozbawienie szansy na uzyskanie w przyszłości określonych dochodów. Zmniejszenie widoków na przyszłość pokrywa się zatem z ograniczeniem zdolności do pracy zarobkowej. Może też chodzić o ograniczenie możliwości osiągnięcia korzystnej sytuacji majątkowej w wyniku działań innych niż praca zarobkowa, np. zmniejszenie lub ograniczenie szansy odniesienia sukcesów sportowych albo naukowych, szansy zawarcia małżeństwa, jednakże następstwa takie mogą być także podstawą żądania zadośćuczynienia (uchw. SN (7) z 17.6.1963 r., III CO 38/62)

Wyrok SA w Krakowie z dnia 11 października 2017 r., I ACa 565/17

Standard: 56063 (pełna treść orzeczenia)

Jak przyjmuje się w doktrynie zmniejszenie się widoków na przyszłość musi wyrażać się uszczerbkiem majątkowym, który polega na utracie korzyści majątkowych, jakie poszkodowany – dzięki swym indywidualnym właściwościom (np. talent, szczególne uzdolnienia, wysokie kwalifikacje) – mógłby przy pełnej sprawności organizmu osiągać. Ustalenie z tego tytułu kwoty 100 zł miesięcznie prowadzi do absurdalnej sytuacji, że powód, który przed zdarzeniem nie parał się uczciwą pracą, obecnie - wskutek częściowej niezdolności do pracy - ma prawo do stałego dochodu.

Skoro powód przed zdarzeniem utrzymywał się najprawdopodobniej ze środków zdobywanych w sposób nieuczciwy, nie można przyjąć, że wypadek spowodował zmniejszenie jego widoków na przyszłość w przedstawionym wyżej rozumieniu, a w każdym razie o ile nawet zmniejszyły się, to chodzi tu o „widoki” osiągane wprawdzie dzięki szczególnym uzdolnieniom, czy talentowi, ale nielegalnie. Tego typu żądanie nie może zostać uwzględnione.

Wyrok SA w Katowicach z dnia 16 marca 2017 r., I ACa 1045/16

Standard: 56057 (pełna treść orzeczenia)