Niedopuszczalność ustalenia nierównych udziałów w niektórych składnikach majątku wspólnego

W doktrynie oraz judykaturze prezentowany jest, zasługujący na aprobatę, zgodny pogląd, że małżonek nie może żądać na podstawie art. 43 § 2 k.r.o. ustalenia nierównych udziałów w niektórych składnikach majątku wspólnego (por. postanowienie SN z dnia 27 czerwca 2003 r., IV CKN 278/01).

Wyrok SN z dnia 8 czerwca 2005 r., I CK 701/04

Standard: 55293 (pełna treść orzeczenia)

Małżonek nie może żądać na podstawie art. 43 § 2 k.r.o. ustalenia nierównych udziałów w niektórych składnikach majątku wspólnego.

Z art. 43 § 1 k.r.o. wynika zasada – co zostało już podkreślone wyżej – że udziały małżonków w majątku wspólnym są równe. Wyjątek od tej podstawowej reguły ustawodawca przewidział w art. 43 § 2 k.r.o. Z treści tego przepisu wynika wyraźnie, że dotyczy on ustalenia nierównych udziałów małżonków w całym majątku wspólnym, wykładnia językowa wyklucza zatem stosowanie tego przepisu jako podstawy prawnej do ustalenia nierównych udziałów małżonków jedynie w niektórych składnikach majątku wspólnego. Za taką interpretacją przemawia też wyjątkowy charakter tej regulacji, który wymaga, aby stosować ją – w myśl reguły, że wyjątek powinien być interpretowany ściśle – zgodnie z jej literalnym brzmieniem. Ponadto argumentem wspierającym tę wykładnię jest szczególny charakter majątku wspólnego, który obejmuje dorobek małżonków zgromadzony w czasie trwania wspólności ustawowej. Dlatego przy stosowaniu art. 43 § 2 k.r.o. ustawodawca nakazuje oceniać stopień, w którym każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, a nie jego poszczególnych składników.

Postanowienie SN z dnia 27 czerwca 2003 r., IV CKN 278/01

Standard: 55294 (pełna treść orzeczenia)