Przedawnienie roszczenia nabytego przez poręczyciela na podstawie art. 518 § 1 pkt 1 k.c.

Roszczenie nabyte przez poręczyciela na podstawie art. 518 pkt 1 k.c. przedawnia się w terminie przewidzianym dla przedawnienia roszczenia wierzyciela wobec dłużnika głównego.

Zagadnienie jurydycznej samoistności roszczeń regresowych w znaczeniu ścisłym nie może być argumentem w zakresie odnoszącym się do zagadnienia przedawnienia roszczeń powstających na podstawie art. 518 k.c. Chodzi tu bowiem o odrębny prawnie typ roszczenia niepodlegającego reżimowi roszczeń regresowych w znaczeniu ścisłym.

Dłużnik może powoływać się na przedawnienie roszczenia surogacyjnego według reżimu prawnego dla przedawnienia roszczenia zaspokojonego wierzyciela. To oznacza, że roszczenie nabyte przez poręczyciela na podstawie art. 518 § 1 k.c. przedawnia się w terminie przewidzianym dla roszczenia wierzyciela wobec dłużnika głównego. W związku z tym nietrafne są próby uzasadniania stanowiska, że konsekwencje prawne subrogacji poręczyciela nie obejmują biegu i terminów przedawnienia roszczenia surogacyjnego.

Wyrok SN z dnia 20 lutego 2014 r., I CSK 239/13

Standard: 67650 (pełna treść orzeczenia)

Roszczenie nabyte przez poręczyciela na podstawie przepisu art. 518 § 1 pkt 1 k.c. przedawnia się w terminie przewidzianym dla przedawnienia roszczenia wierzyciela wobec dłużnika głównego.

Poręczyciel wykonujący zobowiązanie poręczycielskie wynikające z umowy poręczenia wstępuje w prawa zaspokojonego wierzyciela (art. 518 § 1 pkt 1 k.c.). Jest to klasyczny przypadek subrogacji ustawowej. Z chwilą wykonania obowiązku poręczycielskiego ustaje obowiązek świadczenia dłużnika głównego wobec wierzyciela. Poręczyciel znajduje się w sytuacji prawnej zaspokojonego wierzyciela, niezależnie od tego, czy i jaki wewnętrzny stosunek obligacyjny istniał wcześniej między nim a dłużnikiem głównym (np. stosunek zlecenia). Nie ma też znaczenia, czy poręczenia udzielono odpłatnie lub nieodpłatnie oraz jaki był status prawny poręczyciela.

Jak wspomniano, dłużnik główny może podnosić wobec podmiotu subrogowanego (poręczyciela) zarzuty, którymi dysponował wcześniej wobec dłużnika głównego, w tym zarzut przedawnienia roszczenia (art. 117 § 1 k.c.), i to w takiej postaci, w jakiej zarzut ten przysługiwałby wobec dłużnika głównego. Jeżeli zatem poręczeniem objęto roszczenie główne wierzyciela związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 118 k.c., to przewidziany w tym przepisie termin przedawnienia roszczenia głównego jest miarodajny również dla określenia terminu przedawnienia roszczenia subrogacyjnego. Dla przyjęcia takiego rozwiązania nie jest niezbędne ustalenie, że poręczyciel udzielił poręczenia również w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. 

Uchwała SN z dnia 17 lipca 2003 r., III CZP 43/03

Standard: 55273 (pełna treść orzeczenia)