Obowiązek osoby prowadzącej zakład gastronomiczny nienarażania klientów na utratę zdrowia lub życia

Obowiązek osoby prowadzącej zakład gastronomiczny nienarażania klientów na utratę zdrowia lub życia może wynikać nie tylko z ustawy, ale również z poczucia rozsądku, popartego zasadami doświadczenia życiowego, które nakazują unikać zbędnego ryzyka oraz podejmować czynności zapobiegające możliwości powstania zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka.

Bezprawność pojmuje się w prawie cywilnym szeroko jako niezgodność zachowania się sprawcy z porządkiem prawnym. Zakresem bezprawności nie są więc objęte tylko naruszenia zawartych w przepisach – różnych zresztą gałęzi prawa – zakazów czy nakazów, adresowanych do ogółu lub określonych podmiotów, ale ponadto naruszenia zasad współżycia społecznego. Ogólny zakaz niewyrządzenia szkody drugiemu uzasadnia – w konkretnych okolicznościach sprawy – podjęcie niezbędnych czynności zapobiegających możliwości powstania szkody na osobie lub w mieniu.

Omawiane obowiązki wynikają z faktu, iż pozwani organizują – w ramach prowadzonej działalności gospodarczej – dyskoteki, które gromadzą większą liczbę ludzi, przeważnie w młodym wieku. W tym samym lokalu, na innym poziomie, znajduje się restauracja. Zdrowy rozsądek, wsparty doświadczeniem zdobytym przez pozwanych, którzy zajmują się tym profesjonalnie, w pełni uzasadnia postawienie im wymagań zachowania szczególnej ostrożności w zapewnieniu uczestnikom imprezy bezpieczeństwa. Nie jest istotne, jaką liczbę osób mają zatrudnić pozwani w celu zapewnienia tego bezpieczeństwa, rzecz w tym, że w dniu zdarzenia ta liczba nie była odpowiednia, skoro – jak bezspornie ustalono – tylko jedna osoba pilnowała porządku w pomieszczeniach na dwóch poziomach. Te same zasady doświadczenia w organizowaniu tego typu imprez wymagają, aby osoby zatrudnione do pilnowania porządku i zapewnienia bezpieczeństwa wyróżniały się spośród innych, co bez wątpienia ma oddziaływanie prewencyjne. Powinny to być osoby odpowiednio w tym celu przeszkolone. Nie można też zaprzeczyć, że obowiązek przedsięwzięcia działań zapobiegających powstaniu tego typu zdarzeń, jakie miały miejsce dnia 1 grudnia 2000 r., nakazuje zainstalować urządzenia monitorujące, wprowadzenie zakazu przenoszenia szklanek do sali tanecznej itp.

Wyrok SN z dnia 2 grudnia 2003 r., III CK 430/03

Standard: 55249 (pełna treść orzeczenia)