Udzielenie pełnomocnictwa a jego udokumentowanie

Dowód w postaci dokumentu pełnomocnictwa nie podlega zastąpieniu innym środkiem dowodowym, gdyż wobec sądu i strony przeciwnej za pełnomocnika działającego z właściwym umocowaniem może uchodzić tylko osoba, która wykazała swoje umocowanie odpowiednim dokumentem pełnomocnictwa.

Wyrok SN z dnia 6 kwietnia 2022 r., II CSKP 224/22

Standard: 73701 (pełna treść orzeczenia)

Postępowanie toczące się z udziałem w charakterze pełnomocników procesowych osób, które wprawdzie mogły być pełnomocnikami, ale nie przedłożyły dokumentu pełnomocnictwa wykazującego umocowanie do występowania w imieniu strony i nie zostały wezwane do jego przedłożenia, a brak w postaci nienależytego umocowania nie został usunięty przed uprawomocnieniem się orzeczenia, jest dotknięte nieważnością w rozumieniu art. 379 pkt 2 k.p.c. (uchwały SN: z 30 marca 2006 r., III CZP 14/06; z 23 stycznia 2009 r., III CZP 118/08,; postanowienie SN z 9 lipca 2009 r., III CZP 19/09; z 20 kwietnia 2012 r., III CZP 13/12).

W rozpoznawanej sprawie brak należytego umocowania pełnomocnika powoda mógł być usunięty potwierdzeniem przez powoda dokonanych przez pełnomocnika czynności, jednak nie został w tym celu wyznaczony przez Sądy odpowiedni termin, a wadliwość ta nie może być konwalidowana na etapie postępowania kasacyjnego (uchwały SN z 8 lipca 2008 r., III CZP 154/07; z 23 stycznia 2009 r., III CZP 118/08; wyroki SN: z 6 kwietnia 2011 r., II UK 316/10; z 4 marca 2016 r., I CSK 218/15).

Wyrok SN z dnia 19 lutego 2021 r., III CSKP 38/21

Standard: 62229 (pełna treść orzeczenia)

Samo udzielenie pełnomocnictwa nie jest równoznaczne z jego pisemnym udokumentowaniem. Pojęcie "pełnomocnictwa", z jednej bowiem strony, oznacza pochodzące od mocodawcy umocowanie pełnomocnika do działania w jego imieniu, z drugiej zaś - dokument stwierdzający to umocowanie.

Udzielenie pełnomocnictwa (rozumianego jako umocowanie) może nastąpić w dowolnej formie, ustnej lub pisemnej.

Wymogiem skuteczności aktu udzielenia pełnomocnictwa i w konsekwencji podejmowania czynności procesowych przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy jest wykazanie przed sądem tego umocowania odpowiednim dokumentem. W myśl art. 89 § 1 k.p.c., pełnomocnik obowiązany jest przy pierwszej czynności procesowej dołączyć do akt sprawy pełnomocnictwo (rozumiane jako dokument potwierdzający umocowanie) z podpisem mocodawcy lub wierzytelny odpis pełnomocnictwa (postanowienie SN z dnia 9 marca 2006 r., I CZ 8/06; wyrok SN z dnia 11 grudnia 2006 r., I PK 124/06).

Dokument pełnomocnictwa i jego wydanie nie mają znaczenia konstytutywnego, gdyż taki charakter posiada samo udzielenie umocowania (wyroki SN: z dnia 28 marca 2008 r., II PK 235/07 i z dnia 13 września 2011 r., I UK 78/11 oraz postanowienie SN z dnia 27 sierpnia 2008 r., II UK 75/08).

Dokument pełnomocnictwa jest jednakże niezbędnym dowodem potwierdzającym istnienie umocowania pełnomocnika do działania w imieniu strony. Dowód ten nie podlega zastąpieniu żadnym innym środkiem dowodowym, gdyż wobec sądu i strony przeciwnej za pełnomocnika działającego z właściwym umocowaniem może uchodzić tylko osoba, która wykazała swe umocowanie odpowiednim dokumentem pełnomocnictwa (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 2003 r., III CZP 54/03

Wyrok SN z dnia 3 lutego 2021 r., I PSKP 4/21

Standard: 59546 (pełna treść orzeczenia)