Przedmioty majątkowe oddane do swobodnego użytku (art. 22 k.c.)
Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych (art. 8 – art. 22 k.c.) Zarząd majątkiem dziecka; zezwolenie sądu (art. 101 k.r.o. i art. 583 k.p.c.)
W sytuacji kiedy dana rzecz stanowi przedmiot darowizny (a tak należy kwalifikować tzw. prezenty), z chwilą wręczenia, stają się one wyłączną własnością obdarowanego. Dotyczy to także dzieci, zgodnie bowiem z brzmieniem art. 101§2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „zarząd sprawowany przez rodziców nie obejmuje (…) przedmiotów oddanych mu (tj. dziecku) do swobodnego użytku”. Tak zaś należy ocenić przedmioty: typu rower dziecięcy (czy młodzieżowy), czy konsola do gier.
Wyrok SO w Świdnicy z dnia 15 października 2019 r., IV Ka 613/19
Standard: 55013 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z art. 22 k.c. jeżeli przedstawiciel ustawowy osoby ograniczonej w zdolności do czynności prawnych oddał jej określone przedmioty majątkowe do swobodnego użytku, osoba ta uzyskuje pełną zdolność w zakresie czynności prawnych, które tych przedmiotów dotyczą.
Wola osoby przekazującej musi być wyraźna; nie może być dorozumiana. Uzyskanie pełnej zdolności do czynności prawnych w zakresie tych przedmiotów przekazanych wcześniej przez przedstawiciela ustawowego występuje tylko wtedy, gdy zostały one indywidualnie określone oraz gdy swobodny użytek nie został w żaden sposób ograniczony.
Przedmioty oddane do swobodnego użytku to przykładowo zabawki, książki, drobny sprzęt sportowy itd.) oraz także pieniądze na drobne wydatki. Nie dotyczy to jednak przedmiotów wyposażenia mieszkania (np. mebli) – które zwyczajowo i funkcjonalnie są przeznaczone zaspakajania zwykłych potrzeb mieszkaniowych człowieka, w przypadku powódki także potrzeb życiowych (np. nauka, wypoczynek) dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską. Rzeczy te oddawane są do użytku zwykłego, a zatem polegającego na korzystaniu z nich, nie zaś do użytku swobodnego, zatem bez wyraźniej woli dającego, nie można nabyć tych rzeczy na własność.
Osoba mająca ograniczoną zdolność do czynności prawnych może otrzymać przedmioty majątkowe do "użytku zwykłego", polegającego tylko na swobodnym z nich korzystaniu, a osoba, która korzysta z tych przedmiotów, nie nabywa do nich uprawień właścicielskich.
Wyrok SR w Środzie Śląskie z dnia 18 października 2018 r., I C 98/16
Standard: 55012 (pełna treść orzeczenia)