Stowarzyszenie ubiegające się o nadanie mu statusu organizacji pożytku publicznego

Stowarzyszenie ubiegające się o nadanie mu statusu organizacji pożytku publicznego powinno w treści statutu zamieścić postanowienia dotyczące zakazów, o których stanowi art. 20 pkt 7 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. Nr 96, poz. 873).

Zgodnie z art. 3 u.d.p.p.w., działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie. Organizacjami pozarządowymi są niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki niemające osobowości prawnej, utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4 art. 3. Ustawa określa przy tym wymagania, jakim musi odpowiadać dany podmiot, aby mógł być uznany za organizację pożytku publicznego (art. 20 u.d.p.p.w.). (...)

Te wymagania musi spełniać każdy podmiot, który stara się o uzyskanie statusu organizacji pożytku publicznego, w tym stowarzyszenie. Jeśli zatem podmiotem tym mogą być osoby prawne (w tym stowarzyszenia i fundacje), a także jednostki nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustawy, to jest oczywiste, że treść art. 20 pkt 7 u.d.p.p.w. została tak sformułowana, aby jego hipotezą objąć akty ustrojowe każdego podmiotu, który ubiega się o status organizacji pożytku publicznego. Z tego względu użyto zwrotu „status lub inny akt wewnętrzny” mając na względzie, że ustrój niektórych z tych podmiotów określa statut, a niektórych – inny akt wewnętrzny, np. regulamin. Prawo o stowarzyszeniach wyróżnia stowarzyszenia mające osobowość prawną i podlegające rejestracji oraz stowarzyszenie zwykłe, o rozluźnionych wymogach formalnych w zakresie ich tworzenia i funkcjonowania. Cel, jaki ma realizować stowarzyszenie zarejestrowane wynika ze statutu, a w przypadku stowarzyszenia zwykłego – z regulaminu.

Prowadzenie działalności pożytku publicznego znalazło swoje uregulowanie w przepisach prawnych, które normują szczegółowe zagadnienia związane m.in. z cechami takiej działalności i wymaganiami, jakie należy spełnić, aby uzyskać status organizacji pożytku publicznego. Te uwarunkowania uzasadnione są m.in. tym, że organizacje mające taki status wyposażono w wiele przywilejów, np. w sferze prawa podatkowego. To uzasadnia wniosek, że przepisy ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie podlegają wykładni ścisłej. Dotyczy to również stowarzyszenia mającego osobowość prawną, które zamierza uzyskać status organizacji pożytku publicznego. Organ rejestracyjny i nadzorczy na podstawie treści statutu takiego stowarzyszenia zezwala i kontroluje jego działalność. Inne akty wewnętrzne podejmowane przez organy stowarzyszenia mogą jedynie – w zakresie dopuszczalnym przez postanowienia statutu – uzupełniać jego treść, natomiast zmiana statutu może być dokonana tylko w sposób określony w jego postanowieniach.

Uchwała SN z dnia 11 maja 2005 r., III CZP 16/05

Standard: 54973 (pełna treść orzeczenia)