Odpowiedzialność osoby trzeciej za cudzy dług

Przesłanką tej surowej odpowiedzialności ciążącej na osobie trzeciej za cudzy dług jest przede wszystkim niezapłacenie wynagrodzenia za wykonane dzieło lub usługi przez zobowiązanego umownie, tj. wykonawcę. Konstrukcja taka, co do zasady, jest znana obowiązującemu systemowi prawnemu (np. art. 95 § 1 lub art. 299 § 1 k.s.h., art. 41 k.r.o., art. 107 i 108 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, jedn. tekst: Dz.U. 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), gdy ważne przyczyny usprawiedliwiają odpowiedzialność powstającą z mocy prawa ze względu na sytuację prawną obciążonego, a nie z jego woli wyrażonej np. w czynności prawnej.

W stosunkach cywilnoprawnych odpowiedzialność taka jest wyjątkowa i nie może mieć charakteru daniny publicznej, podlegającej ścisłym ograniczeniom wywodzonym z art. 217 Konstytucji. Artykuł 299 k.s.h. – najbliższy omawianemu unormowaniu – wskazuje ze względu na cywilnoprawny charakter stosunku prawnego, że odpowiedzialność osoby trzeciej wymaga odpowiedniego jej zachowania się. 

Uchwała SN z dnia 28 czerwca 2006 r., III CZP 36/06

Standard: 54790 (pełna treść orzeczenia)