Tajemnica bankowa w sprawach spadkowych

Przepis art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. d Pr.bank. wskazuje, że dostęp do informacji konfidencjonalnych ma tylko sąd, a nie np. uczestnicy postępowania spadkowego, które powinno toczyć się w chwili wystąpienia do banku z żądaniem informacji (verba legis: „prowadzone postępowania spadkowe”). Wprawdzie w przepisie tym nie wspomina się o tym, jaki może być przedmiotowy zakres takich informacji, to jednak należy przyjąć, że zapewniono tu dostęp sądu zasadniczo do informacji ogólnie oznaczonych w art. 104 ust. 1 Pr.bank. („wszystkie informacje dotyczące czynności bankowej”). W grę wchodzą zatem także informacje dotyczące istnienia umów rachunku bankowego, zawartych przez spadkodawcę, oraz informacje w zakresie obrotów i stanów tych rachunków w chwili otwarcia spadku.

Sprawy należące do „postępowania spadkowego” to „sprawy z zakresu prawa spadkowego” przewidziane w art. 627-691 k.p.c. Nawet przy założeniu, że art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. d Pr.bank. powinien być interpretowany w sposób restrykcyjny jako wyjątek od zasady sformułowanej w art. 104 ust. 3, nie ma dostatecznych podstaw do twierdzenia, że sądowe „postępowanie spadkowe” w rozumieniu omawianego przepisu ogranicza się tylko do kategorii spraw wymienionych w art. 627 i nast. k.p.c. Do takiej wykładni nie upoważnia ani treść, ani sposób redakcji art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. d Pr.bank., nieokreślającego trybu rozpoznawania spraw cywilnych, w których sąd jest uprawniony do żądania od banku informacji konfidencjonalnych; przewidziano w nim zarówno sprawy należące do trybu postępowania procesowego (np. sprawy alimentacyjne), jak i nieprocesowego (sprawy o podział majątku wspólnego, sprawy z zakresu prawa spadkowego), w których informacje objęte tajemnicą bankową mają zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia. Co więcej, położono akcent na samo prowadzenie określonych postępowań przez sąd występujący z żądaniem informacji, a nie na podmiotową konfigurację takiego postępowania i ścisłe określenie jego przedmiotu. 

Sprawy należące do „postępowania spadkowego” określone zostały w sposób najbardziej ogólny, rodzajowy, co można tłumaczyć tym, iż sprawy te ze swej natury mogą być różnie ukształtowane w aspekcie podmiotowym oraz ze względu na przedmiot postępowania. 

Powyższe upoważnia do stwierdzenia, że o zaliczeniu danej sprawy do kategorii spraw rozpoznawanych w postępowaniu spadkowym w rozumieniu art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. d Pr.bank. nie powinny decydować jedynie art. 627-691 k.p.c., ale także przepisy prawa materialnego, w tym art. 991-1011 k.c. dotyczące zachowku.

Uchwała SN z dnia 7 grudnia 2006 r., III CZP 88/06

Standard: 54657 (pełna treść orzeczenia)