Systemy dokonywania wpisów do ksiąg wieczystych

W nauce prawa wyróżnia się dwa systemy dokonywania wpisów do ksiąg wieczystych: system oparty na zasadzie legalizmu materialnego oraz system realizujący zasadę konsensu formalnego.

W polskim prawie obowiązuje zasada legalizmu materialnego wyrażona w art. 31 ust. 2 u.k.w.h., według którego wpis potrzebny do usunięcia niezgodności między treścią księgi wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym może nastąpić, gdy niezgodność będzie wykazana orzeczeniem sądu lub innymi odpowiednimi dokumentami. Wyjątki od tej zasady, realizujące zasadę konsensu formalnego lub zasadę oświadczenia jednej strony, muszą wynikać z przepisu ustawy. Wyjątek taki zawiera art. 32 ust. 1 u.k.w.h., według którego podstawą wpisu ograniczonych praw rzeczowych, w tym hipoteki, może być oświadczenie właściciela nieruchomości.

Uchwała SN z dnia 20 czerwca 2007 r., III CZP 50/07

Standard: 54529 (pełna treść orzeczenia)