Ochrona praw nabytych a zaufanie do państwa i prawa
Zaufanie do państwa i stanowionego prawa
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Z dorobku orzeczniczego Trybunału wynika, że zasada ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa ma charakter bardziej ogólny od zasady ochrony praw nabytych. Zakresem jej zastosowania objęte są sytuacje, w których regulacja prawna stanowi podstawę do planowania przyszłych działań jednostki. Natomiast wyprowadzana z ochrony zaufania zasada ochrony praw nabytych obejmuje tylko takie wypadki, w których dana regulacja prawna jest źródłem powstania bądź praw podmiotowych, bądź ekspektatyw tych praw. Ochrona praw nabytych stanowi jeden z elementów składowych zasady zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. W wyroku z 16 czerwca 2003 r., sygn. K 52/02, Trybunał wskazał, że "[n]aruszenie zasady ochrony praw nabytych jest jednocześnie naruszeniem nakazu ochrony zaufania jednostki do państwa i do prawa, natomiast nie każde naruszenie tej drugiej zasady polega na ingerencji w sferę praw nabytych. W obu przypadkach istota ochrony jest jednak identyczna" (OTK ZU nr 6/A/2003, poz. 54).
Wyrok TK z dnia 26 lutego 2013 r., K 15/10, OTK-A 2013/2/18, Dz.U.2013/351
Standard: 768 (pełna treść orzeczenia)
Z zasady lojalności Trybunał wyprowadzał w orzecznictwie dalsze szczegółowe reguły, odnoszące się zwłaszcza do sytuacji szybkiego następowania po sobie wielu zmian obowiązującego prawa, w tym przede wszystkim regułę nakładającą na ustawodawcę obowiązek starannego uwzględniania, za pomocą powszechnie przyjętych technik stanowienia prawa, a szczególnie techniki przepisów intertemporalnych, ochrony praw słusznie nabytych i ochrony interesów będących w toku (por. orzeczenia: z 2 marca 1993 r. sygn. K 9/92, OTK w 1993 r., poz. 6; z 25 czerwca 1996 r., sygn. K 15/95, OTK ZU z nr 3/1996, poz. 22 oraz wyrok z 15 września 1998 r., sygn. K 10/98, OTK ZU nr 5/1998, poz. 64, pkt 2). Zmiany w prawie nie mogą zaskakiwać ich adresatów. Powinni mieć oni czas na dostosowanie się do nowych regulacji i spokojne podjęcie decyzji co do dalszego postępowania. (por. w szczególności przywołany wyrok w sprawie K 27/00 oraz wyrok z 15 lutego 2005 r., sygn. K 48/04, OTK ZU nr 2/A/2005, poz. 15, pkt 9).
Wyrok TK z dnia 25 listopada 2010 r., K 27/09 OTK-A 2010/9/109, Dz.U.2010/233/1533
Standard: 769 (pełna treść orzeczenia)