Skład sądu II instancji rozpoznającego zażalenie w postępowaniu uproszczonym
Rozpoznanie apelacji przez sąd w postępowaniu uproszczonym (art. 505[10] k.p.c. Skład sąd rozpoznającego zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 397 § 1 k.p.c.)
"Po zmianach wprowadzonych ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r., poz. 1469), Sąd drugiej instancji rozpoznaje zażalenie w postępowaniu uproszczonym w składzie jednego sędziego".
Oparcie się tylko na wykładni językowej, prowadzi do wniosku, że podstawowy środek odwoławczy od orzeczeń merytorycznych, jakim jest apelacja, miałby być rozpoznawany w składzie jednego sędziego, a zażalenie na kwestie incydentalne, niezależnie od tego czy dotyczyłoby to zażalenia dewolutywnego (art. 394 § 1 k.p.c.), czy zażalenia poziomego (art. 394[1a] § 1 k.p.c.) w składzie trzyosobowym. Tymczasem, to apelacja jest środkiem odwoławczym o modelowym charakterze, który powinien charakteryzować się najdalej idącymi gwarancjami co do kontroli prawidłowości i legalności zaskarżonego wyroku. Brak jakichkolwiek racji za potraktowaniem zażalenia w sposób uprzywilejowany względem apelacji biorąc pod uwagę ograniczony zakres kontroli zażaleniowej i potrzebę szybkiego rozpoznania zażalenia w kwestiach wpadkowych.
Sięgnięcie do analogii z innych przepisów o postępowaniu szczególnym (tu: odrębnym), zamiast do ogólnych przepisów o procesie, nie byłoby zabiegiem zupełnie nowym w judykaturze. W nauce sytuację taką nazywa się analogią ze skutkiem wykładni zwężającej. Niekiedy taka wykładnia jest następnie pozytywnie weryfikowana przez ustawodawcę, który zmienia niedostosowane normy prawne w zgodzie z wykształconą praktyką.
Wskazując na powyższe uwagi można uzasadnić potrzebę sięgnięcia do analogii z art. 505[10] § 1 k.p.c. dla kwestii określenia składu sądu właściwego do rozpoznania zażalenia w postępowaniu uproszczonym. Rozwiązanie to umożliwi pogodzenie brzmienia przepisów z potrzebą ich funkcjonalnego stosowania i umożliwi uniknięcia rażącego zaburzenia w systemie prawa procesowego oraz ocenie jego racjonalności.
Uchwała SN z dnia 26 maja 2021 r., III CZP 94/20
Standard: 54087 (pełna treść orzeczenia)
W postępowaniu uproszczonym toczącym się na skutek zażalenia sąd rozpoznaje zażalenie w składzie jednego sędziego
Uchwała SN z dnia 27 listopada 2001 r., III CZP 61/01
Standard: 54090 (pełna treść orzeczenia)