Umorzenie egzekucji ze względu na brak zdolności sądowej wierzyciela lub dłużnika (art. 824 § 1 pkt 2 i § 2 k.p.c.)
Umorzenie z urzędu (art. 824 k.p.c.) Zdolność sądowa (art. 64 k.p.c.)
W grupie przesłanek niedopuszczalności postępowania egzekucyjnego, co przekłada się wprost na niedopuszczalność wszczęcia i prowadzenia egzekucji, mieści się, obok niedopuszczalności drogi egzekucji sądowej, m.in. brak zdolności sądowej dłużnika. Oczywiste jest, że uczestnikiem postępowania egzekucyjnego może być tylko podmiot posiadający zdolność sądową. Zdolności takiej pozbawiona jest osoba zmarła (analogicznie – nieistniejąca osoba prawna), a wszczęciu postępowania egzekucyjnego stoi wówczas na przeszkodzie przeszkoda procesowa o charakterze pierwotnym. Niezależnie od tego, czy brak zdolności sądowej dłużnika (istniejący w dacie złożenia wniosku egzekucyjnego) ujawni się przed wszczęciem postępowania, czy też już po jego wszczęciu, organ egzekucyjny powinien umorzyć postępowanie skierowane przeciwko zmarłemu (art. 824 § 1 pkt 2 k.p.c.). Postępowanie egzekucyjne w takich przypadkach do zaspokojenia wierzyciela doprowadzić nie może.
Uchwała SN z dnia 27 stycznia 2022 r., III CZP 36/22
Standard: 61831 (pełna treść orzeczenia)
Art. 824 § 1 pkt 2 k.p.c. dotyczy braku zdolności sądowej o charakterze pierwotnym, a więc istniejącym w chwili wszczęcia postępowania, i następczym, tj. takim, który powstał w toku.
Brak zdolności o charakterze pierwotnym może dotyczyć osób fizycznych i jednostek organizacyjnych niebędących osobami fizycznymi, natomiast brak następczy może dotyczyć tylko tych jednostek. Utrata bytu przez osobę fizyczną w czasie toczącego się postępowania egzekucyjnego nie jest bowiem traktowana jako utrata zdolności sądowej, tak jak w postępowaniu rozpoznawczym, lecz jako śmierć strony, której skutki reguluje art. 819 k.p.c.
Postanowienie SR Szczecin - Prawobrzeże i Zachód z dnia 12 marca 2013 r., IX Co 886/13
Standard: 9116
Standard: 53847